Mededelingen over de eindexamens 2022 voor vwo, havo en vmbo (Septembermededeling en Maartaanvulling)

Septembermededeling

Datum: 22 september 2021

Februari-aanvulling

Datum: 9 februari 2022

Maartaanvulling

Datum: 24 maart 2022

Bestemd voor:

• scholen voor voortgezet onderwijs;
• instellingen voor beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (VAVO);
• de commissie staatsexamens van het College voor Toetsen en Examens;
• vso-scholen met examenaanwijzing;
• alle vso-scholen die onderwijs verzorgen aan examenkandidaten.

1 Algemene informatie

1.1 Opzet Septembermededeling, Februari- en Maartaanvulling

In de Septembermededeling is actuele en relevante informatie over de eindexamens 2022 opgenomen. Informatie die bij publicatie van de Septembermededeling nog niet beschikbaar is, wordt in maart aan deze mededeling toegevoegd (de Maartaanvulling).

Daarnaast kan het coronavirus maken dat voorafgaand aan de Maartaanvulling aanpassingen nodig zijn. In dat geval volgt nadere informatie zodra hier duidelijkheid over is.

De Kamerbrief van 17 december 2021, de aanvullende Kamerbrief van 24 januari en de verwachte Kamerbrief naar aanleiding van het debat van de Vaste Kamercommissie Onderwijs (hierna commissiedebat) van 26 januari maakten het nodig om eerder dan maart 2022 een aanvulling op de Septembermededeling uit te brengen, de Februari-aanvulling. In de Februari-aanvulling zijn de wijzigingen ten opzichte van de Septembermededeling blauw of met doorhalingen doorhalingen gemarkeerd.

Via de Maartaanvulling is de informatie uit de Septembermededeling en de Februari-aanvulling verder aangevuld.

In deze Maartaanvulling zijn de wijzigingen ten opzichte van de Februari-aanvulling op de Septembermededeling groen gemarkeerd.

In deze Septembermededeling wordt de nieuwe benaming van BRON gehanteerd: het Register Onderwijsdeelnemers (ROD) .

Op termijn zal ook de naamgeving van BRIN-nummer en BRIN-vestigingsnummer veranderen in RIO-instellingscode en RIO-vestigingscode. RIO staat voor Registratie Instellingen en Opleidingen. In deze Septembermededeling wordt de benaming BRIN gehanteerd.

Besluit eindexamen voortgezet onderwijs 2022

In de Kamerbrief besluit eindexamen voortgezet onderwijs 2022 van 17 december 2021 heeft minister Slob de volgende maatregelen bekend gemaakt:

• Kandidaten krijgen een extra herkansingsmogelijkheid;
• Het tweede tijdvak is uitgebreid naar tien dagen: 13 juni tot en met 24 juni 2022, waardoor het tweede tijdvak ook gebruikt kan worden voor eerste afnames;

• Er komt een derde tijdvak van vier dagen dat, evenals het eerste en tweede tijdvak, op de scholen zelf wordt afgenomen. Dit derde tijdvak loopt van 5 juli tot en met 8 juli. Kandidaten die (een deel van) hun CE’s voor het eerst in het tweede tijdvak afleggen, gebruiken het derde tijdvak voor herkansen (en eventueel ook inhalen als zij tijdens de eerste afname niet aanwezig konden zijn). Ook kandidaten die hun examen in het eerste tijdvak volledig doen, kunnen naast het tweede tijdvak het derde tijdvak gebruiken voor herkansen.

  NB Na het commissiedebat van 26 januari is het besluit voor de examinering van de beroepsgerichte profielvakken aangepast. De minister maakt deze maatregel binnenkort in een Kamerbrief nader bekend.

In deKamerbrief aanvulling besluit eindexamen voortgezet onderwijs 2022 van 24 januari 2022 heeft minister Wiersma een aanvullende maatregel bekendgemaakt:

• Bij de vaststelling van de uitslag kan, indien dat nodig is om de leerling te laten slagen, het eindcijfer van één vak, niet zijnde een kernvak, buiten de bepaling van de definitieve uitslag worden gehouden.

Naar aanleiding van het commissiedebat is op 26 januari is de maatregel voor het gebruik van het cspe aangepast. De minister heeft deze maatregel in de Kamerbrief Toezeggingen commissiedebat examens 2022 van 16 februari bekendgemaakt:

• Net als in 2021 wordt het beroepsgerichte profielvak met een schoolexamen afgesloten, waarbij gebruik kan worden gemaakt van het cspe 2022.

Een toelichting op alle maatregelen voor 2022 staat in het Servicedocument examens 2021-2022. Dit servicedocument wordt vervangen als de Kamerbrief naar aanleiding van het commissiedebat is gepubliceerd. Scholen ontvangen hierover bericht via een mailing vanuit Examenblad.nl.

• Servicedocument examens 2021-2022

Examinering beroepsgerichte profielvak

Nadere informatie over de examinering van het beroepsgerichte profielvak staat in het servicedocument en de brochure Examinering beroepsgerichte profielvakken 2022: inzet cspe in het schoolexamen.

De brochure Examinering beroepsgerichte profielvakken 2022: Inzet cspe in het schoolexamen bevat regels, richtlijnen en informatie over hoe scholen het cspe kunnen inpassen in hun schoolexamen. Daarnaast staan in deze brochure aandachtpunten en een checklist voor het aanpassen van het PTA.

Spreiden van vakken en herkansen

Het is voor leerlingen mogelijk om het centraal examen te spreiden over het eerste en het tweede tijdvak. De keuze voor het spreiden van het centraal examen ligt bij de leerling, maar uiteraard in goed overleg met de (vak)docent. Als een leerling voor een of meerdere vakken in het tweede tijdvak voor het eerst wil opgaan, geeft de leerling dit uiterlijk 22 april 2022 bij de school aan.

Indien de leerling dat wil, mag de eerste afname van vakken en de herkansing(en) van andere vakken in het tweede tijdvak gecombineerd worden. De leerling weet in dat geval nog niet de volledige uitgangspositie voor alle vakken. Ook kunnen kandidaten die hun CE’s in het eerste tijdvak hebben afgelegd, voor het afleggen van herkansingen kiezen tussen het tweede en het derde tijdvak.

Leerlingen die ervoor kiezen hun herkansingen in het derde tijdvak af te leggen, nemen mogelijk het risico dat zij niet elk vak kunnen herkansen. Dit risico speelt bij onverwachtse verhindering van de leerling, bijvoorbeeld wegens ziekte en corona gerelateerde omstandigheden.

Omdat dit jaar het derde tijdvak op de school zelf wordt afgenomen, is het in beginsel uitgesloten dat leerlingen worden toegelaten tot het derde tijdvak bij het Staatsexamens in augustus.

1.2 Activiteitenplanning centrale examens (CE’s)

In de ‘Activiteitenplanning centrale examens 2022’ zijn alle activiteiten van de centrale examens, inclusief digitale centrale examens en cspe’s, opgenomen.

Voor de flexibele en digitale centrale examens bb en kb geldt net zoals in schooljaar 2020-2021 een verlengde afnameperiode, zie 4.2.

Dit schooljaar worden de cspe’s niet ingezet als centraal examen. De onderdelen van de cspe’s kunnen vanaf 16 februari wel ingezet worden als schoolexamen. De activiteitenplanning is hierop aangepast.

Voor kandidaten van wie de eerste afname van het cse beeldend gl/tl of het cse tekenen, handvaardigheid, textiele vormgeving vwo in tijdvak 2 valt, eindigt de afnameperiode van het cpe op de werkdag die aan het afnametijdstip van het desbetreffende cse in het tweede tijdvak voorafgaat, zie 2.2.

Als in de loop van het schooljaar wijzigingen worden aangebracht, ontvangt de (plaatsvervangend) examensecretaris hierover bericht via een mailing vanuit Examenblad.nl.

U vindt de meest actuele versie van de activiteitenplanning via de homepage van Examenblad.nl → jaarring 2022 of via de volgende link.

• Activiteitenplanning centrale examens 2022

Als gevolg van de Februari-aanvulling is de Activiteitenplanning aangepast. De aanpassingen zijn in de Activiteitenplanning zelf niet herkenbaar. In het onderstaande overzicht kunt u zien welke aanpassingen er vanwege de Februari-aanvulling zijn doorgevoerd.

Wat er naar aanleiding van de Maartaanvulling is aangepast aan de activiteitenplanning is zichtbaar aan de groene markeringen in het onderstaande overzicht.

1.3 Examenblad.nl: mailings en persoonlijke pagina’s

1.3.1 Examensecretaris

De officiële mededelingen over het examen worden via Examenblad.nl naar het e-mailadres van de examensecretaris verzonden dat geregistreerd staat op de persoonlijke pagina op Examenblad.nl.

Op de persoonlijke pagina staan ook de hieronder opgesomde gegevens (namen en e-mailadressen) geregistreerd:

• de plaatsvervangend examensecretaris die net als de examensecretaris alle mailings ontvangt;
• de systeembeheerder in verband met technische mededelingen via Examenblad.nl over computerexamens;
• de Wolf-accountbeheerder;
• de FAO-beheerder;
• de directeur in verband met een eventueel gebruik van het noodscenario (zie paragraaf 7.8);
• de functionarissen die de examenpakketten in ontvangst mogen nemen(zie paragraaf 7.4);
• docenten in verband met specifieke mailings voor hun vak (zie ook paragraaf 1.3.2). We verzoeken de examensecretaris zoveel mogelijk docenten te registreren;
• de schaduwsecretarissen en schaduwfunctionarissen directie aan wie een kopie van de mailings wordt verzonden.

Wijzigen gegevens persoonlijke pagina

De examensecretaris is de beheerder van de gegevens van zijn vestiging en kan deze zelf wijzigen, met uitzondering van zijn eigen gegevens. Deze kunnen alleen door DUO/Examendiensten worden gewijzigd. De directie moet hiervoor een wijzigingsverzoek mailen naar examens@duo.nl met daarin de oude en nieuwe situatie onder vermelding van het BRIN- en vestigingsnummer van de school en voornaam, voorletters, achternaam en e-mailadres van de examensecretaris.

De examensecretaris kan het telefoonnummer van de vestiging en, indien van toepassing, het postadres zelf wijzigen. Het postadres wordt vermeld op het overzicht tweede correctie op de persoonlijke pagina.

In bepaalde periodes is het niet mogelijk de gegevens van pakketontvangers of de Wolf-accountbeheerder op de persoonlijke pagina te wijzigen. Kijk voor meer informatie en de betreffende periodes bij ‘beheer examenfunctionarissen’ op uw persoonlijke pagina.

Opnieuw activeren functionarissen

De gegevens van de examensecretarissen en van de examens per vestiging worden jaarlijks in november geüpdatet op basis van aan DUO doorgegeven informatie. Op dat moment worden ook alle docenten, systeembeheerders, Wolf-accountbeheerders en schaduwfunctionarissen directie en schaduwsecretarissen gedeactiveerd. Vanaf dat moment ontvangen deze functionarissen dus tijdelijk geen mailings, voor de docenten betekent dat dus dat ze dan geen mailings met informatie over hun examenvakken ontvangen. Het is dan ook van groot belang dat de examensecretaris de gedeactiveerde functionarissen van zijn vestiging zo snel mogelijk controleert en heractiveert, zodat zij geen belangrijke informatie missen. Deze controle en heractivatie zijn nodig om ervoor te zorgen dat de informatie bij de juiste personen terecht blijft komen.

De examensecretarissen ontvangen half november via een mailing van Examenblad.nl het verzoek de functionarissen te heractiveren en een beschrijving van de werkwijze.

1.3.2 Persoonlijke pagina docenten

In de Septembermededeling en Februari-aanvullingen Maartaanvulling staat veel informatie die docenten direct aangaat. Direct contact vanuit de examenorganisaties (OCW, Inspectie, CvTE, Cito, DUO) met docenten is belangrijk. De examenmakers houden graag het contact met docenten om het maken en afnemen van de examens te optimaliseren. De (plaatsvervangend) examensecretarissen spelen daar een belangrijke rol in, maar zij krijgen erg veel informatie binnen om te delen met docenten.

Wij roepen daarom de examensecretarissen op via hun persoonlijke pagina zoveel mogelijk docenten met examenklassen te registreren. Het biedt de mogelijkheid voor informatie op maat; docenten kunnen per schoolsoort en vak benaderd worden, zoals bij aanvullingen op het correctievoorschrift. Uiteraard blijft de (plaatsvervangend) examensecretaris alle mailings ook zelf ontvangen. Onder aan elke mailing is zichtbaar aan wie de mailing is verzonden.

Hebt u als docent nog geen persoonlijke pagina op Examenblad.nl waardoor u de mailings niet rechtstreeks ontvangt, geeft u zich hiervoor dan op bij uw examensecretaris.

1.4 Precorrectie, pre+-correctie en testcorrectie

Precorrectie, pre⁺-correctie en testcorrectie zijn instrumenten waarbij docenten participeren in de ontwikkeling van de centrale examens. Ze zijn bedoeld om de kwaliteit van met name het correctievoorschrift te vergroten. Jaarlijks wordt bezien bij welke vakken welk instrument wordt ingezet. Via mailings vanuit Examenblad.nl worden de scholen hierover geïnformeerd. Zo’n mailing wordt dan verzonden aan de docenten die voor het desbetreffende centraal examen zijn geregistreerd, aan de (plaatsvervangend) examensecretaris en de schaduwsecretarissen.

Precorrectie

Bij precorrectie maakt een groep docenten bij Cito onder geheimhouding een gedeelte van het centraal examen, kijkt vervolgens het eigen werk na met behulp van het concept-correctievoorschrift en bespreekt dit met collega’s. De voorstellen voor verbetering die hieruit kunnen voortvloeien worden door de vaststellingscommissie van het College voor Toetsen en Examens besproken en waar mogelijk en nodig overgenomen bij het opstellen van het definitieve correctievoorschrift. Vanwege de maatregelen rondom corona vinden er in het voorjaar van 2022 geen precorrecties plaats.

Pre⁺-correctie

Pre⁺-correctie werkt hetzelfde als precorrectie. De plus in pre⁺ duidt op de mogelijkheid om naast het correctievoorschrift, ook opgaven te bediscussiëren. In het najaar van 2021 zijn pre⁺-correcties uitgevoerd bij Produceren, installeren en energie (PIE), economie gl/tl, Frans vwo, biologie bb (digitaal). De geplande pre⁺-correctie bij nask1 bb (digitaal) is vanwege maatregelen rondom corona niet door gegaan. De scholen met de betreffende examens ontvangen hierover meer informatie via de mailings vanuit Examenblad.nl.

Testcorrectie

Bij testcorrectie kijken daartoe uitgenodigde docenten hun leerlingenwerk direct na het centraal examen na met behulp van een voorlopig correctievoorschrift, dat alleen aan hen op de dag van afname beschikbaar wordt gesteld. De volgende dag komen deze docenten samen om met elkaar het leerlingenwerk te bespreken en op basis daarvan aanpassingen te adviseren op het voorlopig correctievoorschrift. De vaststellingscommissie van het College voor Toetsen en Examens bepaalt daarna welke aanpassingen wel of niet worden overgenomen. Deze commissie stelt het definitieve correctievoorschrift vast. Er zal in 2022 een testcorrectie voor aardrijkskunde havo, Nederlands vwo en Nederlands vmbo gl/tl plaatsvinden.

1.5 Examenlijn

De Examenlijn is vanaf 1 februari via het contactformulier van het Examenloket bereikbaar voor correctoren en het LAKS om een fout in een opgave of beoordelingsmodel te melden die een goede correctie van het leerlingwerk in de weg staat. Dit geldt ook voor de cspe’s die dit jaar alleen als schoolexamen worden ingezet.

Om uw meldingen snel te kunnen verwerken en beantwoorden is ook dit jaar het contactformulier ingericht op het doen van één melding. Correctoren wordt verzocht een melding van een zo duidelijk mogelijke argumentatie te voorzien. Als u meerdere vragen heeft, kiest u er bij verzending voor om het formulier opnieuw te gebruiken; uw contactgegevens zijn dan al ingevuld. Contactformulieren met meerdere meldingen voor correcties kunnen wij helaas niet inhoudelijk behandelen. Op de pagina Examenlijn kunt u lezen waar wij u, als corrector, wel en niet mee kunnen helpen. De deadlines voor het inzenden van meldingen zijn te vinden in de activiteitenplanning.

Voor het corrigeren van de centrale examens is het correctievoorschrift inclusief de algemene en vakspecifieke regels leidend. Toch kan het voorkomen dat u het correctievoorschrift onduidelijk vindt, waardoor een goede correctie lastig wordt. Komt u na overleg met collega's tot de conclusie dat de onduidelijkheid een onvolkomenheid betreft, dan horen wij dat graag via het contactformulier.

Heeft u evaluatieve opmerkingen op een opgave en/of een examen, dan kunt u die ook via het contactformulier doorgeven. Deze gaan mee naar de evaluatiebespreking van de desbetreffende vaststellingscommissie en worden door de Examenlijn niet inhoudelijk beantwoord.

1.6 Aandachtspunten afname

Smartwatches en noise cancelling headsets

Het verbieden van smartphones tijdens de afname van schoolexamens en centrale examens is inmiddels geheel ingeburgerd. Voor de centrale examens is dat een beslissing die de directeur kan nemen op grond van artikel 40 lid 4 van het Eindexamenbesluit VO ('De directeur draagt er zorg voor dat het nodige toezicht bij het centraal examen wordt uitgeoefend'). Om dezelfde reden als smartphones ligt het voor de hand dat de directeur andere apparatuur die in verbinding staat met de buitenwereld, zoals smartwatches en noise cancelling headsets, verbiedt. Omdat het onderscheid tussen traditionele en hi-tech horloges lastig is, kan de directeur alle horloges verbieden. Als de directeur dat doet, moet hij er wel voor zorgen dat er in de ruimte waarin het centraal examen wordt afgenomen een voor alle kandidaten zichtbare klok aanwezig is.

Uitdelen examendocumenten en richtlijnen overheid

De richtlijnen geven aan dat de gesealde examenpakketten pas bij de start van de zitting geopend mogen worden. Zie hiervoor ook paragraaf 7.7 ‘Tijdstip openen verpakking’.

Als hierdoor een probleem ontstaat vanwege de geldende coronaregels van de overheid (zoals de 1,5 meter) is het scholen toegestaan om de gesealde examenpakketten een half uur voor aanvang van de zitting te openen en de examendocumenten klaar te leggen voor de kandidaten. De surveillanten moeten er daarbij wel op toezien dat de kandidaten de examendocumenten niet voor de start van de zitting inzien (behoudens het voorblad van het opgavenboekje).

Check op volledigheid examendocumenten

In 2021 kwam het ondanks aangescherpte controles nog een enkele keer voor dat examendocumenten niet volledig waren. Het is daarom belangrijk om bij het begin van de examenzitting, met alle leerlingen gezamenlijk, de examendocumenten te controleren op eventuele ontbrekende bladzijden. Als deze controle tot gevolg heeft dat de zitting later begint, dan valt het eindtijdstip van de zitting ook later.

Bij een incompleet examendocument kan gebruik worden gemaakt van de extra exemplaren die scholen standaard ontvangen of kunnen kopieën gemaakt worden van een correct examendocument. Leerlingen kunnen starten met opgaven die reeds beschikbaar zijn.

Net als vorig jaar wordt scholen gevraagd als in een examen pagina’s ontbreken dit te melden via het Examenloket.

1.7 Verplichte examencommissie

Per 1 augustus 2021 is het voor scholen voor voortgezet onderwijs verplicht een examencommissie ingesteld te hebben. Het Eindexamenbesluit vo is hierop aangepast. Voor meer informatie, zie paragraaf 11.4.3.

2 Rooster

2.1 Eerste tijdvak

Naar aanleiding van de Kamerbrief van 17 december 2021 is bijlage 1 bij het rooster centraal examen 2022 aangepast met betrekking tot de einddatum van het cpe vwo en vmbo voor kandidaten bij wie de eerste afname van het cse in het tweede tijdvak valt.

Op Examenblad.nl is het rooster voor het eerste tijdvak ook als interactief rooster gepubliceerd.

NB In een noodscenario kunnen één of meer centrale examens worden uitgesteld. Het is daarom aan te raden dat de directeur de kandidaten erop attendeert dat het niet verstandig is een vroege vakantie te plannen.

2.2 Tweede tijdvak

De duur van de centrale examens in het tweede tijdvak is gelijk aan de overeenkomstige examens in het eerste tijdvak.

Het tweede tijdvak start op 13 juni en eindigt op 24 juni (schriftelijke examens). Op 23 juni worden de centrale examens in de aangewezen vakken door het College voor Toetsen en Examens afgenomen op staatsexamenlocaties, zie ook paragraaf 10.2. De andere centrale examens op 23 juni worden op de scholen afgenomen, zo ook de examens op 24 juni.

Er is gekozen voor het roosteren van alle papieren bb- en kb-examens op de dag van de aangewezen vakken op 23 juni. Als een bb-/kb-leerling meer dan één centraal examen wil afleggen in dit tijdvak bestaat de mogelijkheid dat de leerling twee examens op hetzelfde moment zou moeten afleggen. Ook is het mogelijk dat de leerling door deze roostering het examen niet kan spreiden over de twee tijdvakken zoals gewenst. Scholen die hier tegenaan lopen, kunnen voor een passende oplossing contact opnemen met DUO/Staatsexamens via staatsexamens@duo.nl.

Ook voor vmbo gt-, havo en/of vwo-leerlingen kan gelden dat zij twee examens op hetzelfde moment zouden moeten afleggen. Dit geldt voor leerlingen die op 23 juni zowel een (niet aangewezen) vak op school moeten afleggen als een aangewezen vak op een staatsexamenlocatie. Scholen met een leerling die twee of meer examens op hetzelfde moment heeft, kunnen voor een passende oplossing contact opnemen met DUO/Staatsexamens via staatsexamens@duo.nl.

cpe’s

Voor kandidaten van wie de eerste afname van het cse beeldend gl/tl of het cse tekenen, handvaardigheid, textiele vormgeving vwo in tijdvak 2 valt, eindigt de afnameperiode van het cpe op de werkdag die aan het afnametijdstip van het desbetreffende cse in het tweede tijdvak voorafgaat. Raadpleeg voor de data het rooster.

2.3 Derde tijdvak

Het derde tijdvak wordt dit jaar op de scholen zelf afgenomen, met uitzondering van de aangewezen vakken. Dit derde tijdvak loopt van 5 juli tot en met 8 juli. De aangewezen vakken worden op 7 juli afgenomen op andere locaties dan op de scholen zelf.

De duur van de centrale examens in het derde tijdvak is gelijk aan die van de overeenkomstige examens in het eerste en tweede tijdvak.

Op de dag van de aangewezen vakken op 7 juli is ervoor gekozen om ook examenafnames te plannen op de scholen zelf; het gaat hierbij om niet aangewezen vakken. Als een leerling meer dan één centraal examen wil afleggen in dit tijdvak bestaat de mogelijkheid dat de leerling zowel een aangewezen als een niet-aangewezen examen op hetzelfde moment of dezelfde dag zou moeten afleggen. Scholen die hier tegenaan lopen, kunnen voor een passende oplossing contact opnemen met DUO/Staatsexamens via staatsexamens@duo.nl.

Richtlijnen bij quarantaine-oplossingen

Het rooster voor het derde tijdvak beslaat vier dagen. Dit heeft tot gevolg dat er meerdere centrale examens op hetzelfde tijdstip zijn ingeroosterd. Leerlingen hebben in het examenjaar 2022 de mogelijkheid om twee centrale examens te herkansen, ook als deze gelijktijdig zijn ingeroosterd. Voor deze laatstgenoemde leerlingen zullen de scholen met ‘quarantaine-oplossingen’ moeten werken.

De richtlijnen hiervoor staan in het document Richtlijnen bij quarantaine-oplossingen.

Derde tijdvak op de scholen

In reguliere examenjaren vindt er in augustus 2022 een derde tijdvak plaats. Anders dan in reguliere examenjaren is het derde tijdvak in augustus 2022 net als in 2021 alleen voor staatsexamenkandidaten bestemd.

In het examenjaar 2022 is er dus een afzonderlijk derde tijdvak (in juli) georganiseerd op de reguliere vo-scholen en scholen voor vavo. Daarnaast is er een afzonderlijk derde tijdvak (in augustus) uitsluitend voor staatsexamenkandidaten onder verantwoordelijkheid van het College voor Toetsen en Examens.

De informatie, zoals in september verstrekt, over het derde tijdvak in augustus, is dus niet meer relevant voor reguliere vo-scholen en scholen voor vavo. Daarom zijn de passages over het derde tijdvak in augustus hierna doorgehaald.

Ook zijn de activiteiten ten behoeve van het derde tijdvak in augustus verwijderd uit de Activiteitenplanning. In het ‘Overzicht aanpassing Activiteitenplanning als gevolg van de Januari-aanvulling’ (zie paragraaf 1.2) zijn deze activiteiten nog wel terug te zien, omdat daar met doorhalingendoorhalingen is gewerkt.

Staatsexamenkandidaten en hun onderwijsinstellingen, zoals de vso-scholen zonder examenlicentie en de particuliere scholen, worden via DUO geïnformeerd over ‘hun derde tijdvak’ (in augustus).

De roosters voor het derde tijdvak zijn vanaf februari beschikbaar op de website van DUO. Het betreft hier de roosters voor de afnames door staatsexamens vo in augustus.

3 Toegestane hulpmiddelen

3.1 Regeling toegestane hulpmiddelen

De toegestane hulpmiddelen bij het centraal examen 2022 zijn geregeld in de Regeling toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens VO 2022, met de volgende specifieke bijlagen:

3.2 Spellingcontrole

De spellingcontrole mag worden gebruikt bij centrale examens waarbij de spelling niet wordt beoordeeld. Als de computer als schrijfgerei wordt ingezet bij de centrale examens Nederlands bb papier, kb papier, gl/tl, havo en vwo dient de spellingcontrole bij niet-dyslectische kandidaten uitgeschakeld te zijn. Aan kandidaten met een deskundigenverklaring dyslexie volgens artikel 55 van het Eindexamenbesluit VO mag het gebruik van spellingcontrole wel worden toegestaan.

4 Computers en examens

4.1 Facet en brochures

De volgende digitale centrale examens en toetsen worden in Facet aangeboden:

• de flexibele en digitale centrale examens bb en kb (‘BB- en KB-flex’) (zie paragraaf 4.2);
• de centrale examens kunstvakken (zie paragraaf 4.3);
• opdrachten, waaronder de minitoetsen, van ten minste een onderdeel van de profielvak-cspe’s (zie paragraaf 5.6).

Hierover zijn de volgende documenten uitgebracht:

*Naast informatie over de afname in Facet bevat dit document ook informatie over de afname van digitale opdrachten die buiten Facet om moeten worden afgenomen.

Afnameclients Facet

Er wordt gewerkt met de bcld-afnamespeler (bcld = bootable client lock down: versie 10.1.0). De systeemeisen voor Facet 10.0 met bcld staan vermeld op de website van DUO. Alle voorgaande versies van de bcld zijn vanaf maandag 23 augustus niet meer te gebruiken. Voor scholen die gebruik (willen) maken van Chromebooks is er, net als eerdere jaren, de Chromebook Afname App. Er is ook een nieuwe afname app ontwikkeld voor MacOS devices: de MacOS Afname App. Ook is er een nieuwe versie beschikbaar van de Facet PC App voor Correctie/Inzage: versie 11.0.0. Voor al deze apps zijn handleidingen beschikbaar die via het zakelijk portal van Facet te downloaden zijn.

Het gebruik van de bcld-afnamespeler, Chromebook Afname App en MacOS Afname App is aan voorwaarden verbonden, zoals in de systeemeisenvastgelegd en in de betreffende handleidingen.

NB Bovenstaande tekst beschrijft de situatie in september. Via mailings van Examenblad worden scholen over nieuwe releases op de hoogte gesteld.

VDI-omgevingen (VDI = Virtual Desktop Infrastructure) zijn ook in schooljaar 2021-2022 niet toegestaan voor afnames in Facet.

4.2 Flexibele en digitale CE’s bb en kb (‘BB- en KB-flex’) of papieren CE’s bb en kb

Het examenjaar 2022 is opnieuw een keuzejaar waarin alle vmbo-scholen voor de algemene vakken bb en kb kunnen kiezen tussen ‘BB- en KB-flex’ en papieren CE’s met vaste afnametijdstippen.

Voor de flexibele en digitale centrale examens bb en kb geldt net zoals in schooljaar 2020-2021 een verlengde afnameperiode van 4 april tot en met 22 juli.

Invoering tweede correctie BB- en KB-flex

In 2021 heeft een succesvolle pilot plaatsgevonden waarin tweede correctie bij BB- en KB-flex is getest. In 2022 is tweede correctie bij BB- en KB-flex verplicht. Dat betekent dat de scholen die de BB- en KB-flex examens afnemen zelf verantwoordelijk zijn voor het laten verrichten van eerste en tweede correctie. De scholen kunnen daarvoor docenten inschakelen uit de eigen school, maar het kunnen ook correctoren zijn van een andere school binnen hetzelfde bestuur of een school uit de regio.

Voor een beschrijving van de werkwijze zie hoofdstuk 7 van de brochure Kaders BB- en KB-flex 2022 v2.0.

Met de invoering van de tweede correctie is een volgende stap genomen naar het regulier maken van BB- en KB-flex.

Aangewezen vakken papieren CE’s bb en kb

Alle papieren CE’s bb en kb in 2022 in het tweede tijdvak worden afgenomen als aangewezen vak (zie ookparagraaf 10.2).

4.3 Centrale examens in de kunstvakken

Kunstvakken gl/tl, havo en vwo standaard in Facet

De centrale examens muziek gl/tl, havo en vwo, kunst (algemeen) havo en vwo en dans gl/tl en drama gl/tl worden standaard met Facet afgenomen.

In Facet worden alleen de bronnen en de vragen getoond. Bij muziek gl/tl, havo en vwo, dans gl/tl en drama gl/tl schrijft de kandidaat de antwoorden in de uitwerkbijlage en bij kunst (algemeen) havo en vwo op eigen papier.

Docenten kunnen voor de correctie deze examens inzien via de online oefenomgeving van Facet (oefenen.facet.onl).

Voor de afname van deze centrale examens is een goede voorbereiding noodzakelijk en een systeemcheck verplicht. Zie de brochure Centrale examens kunstvakken in Facet 2022 v2.0.

Verklanking

Voor de kunstvakexamens in Facet geldt dat alleen kandidaten met een leesbeperking verklanking mogen gebruiken. Het is belangrijk dat kandidaten met een leesbeperking in de Proef op de Som ook met de verklankingssoftware in Facet oefenen zoals vermeld in de brochure Centrale examens kunstvakken in Facet 2022 v2.0.

Fall-back

Voor het geval dat scholen om technische redenen onverhoopt de centrale examens voor de kunstvakken niet in Facet kunnen afnemen, is er een fall-back, namelijk Autoplay. Net zoals voor Facet is het belangrijk dat voor het geval een terugval op de examensoftware Autoplay noodzakelijk is, ook deze software door een Proef op de Som op school goed wordt getest. Scholen die niet met Windows-pc’s werken, kunnen bij problemen met Facet terugvallen op de alternatieve vorm van fall-back. Zie de brochure Centrale examens kunstvakken in Facet 2022 v2.0.

4.4 Computergebruik bij de cspe’s

Nu het cspe 2022 de status schoolexamen heeft, is de betekenis van de informatie in deze paragraaf veranderd. Zie hiervoor ook de brochure:

• Examinering beroepsgerichte profielvakken 2022: Inzet cspe in het schoolexamen

Voor scholen die één of meer onderdelen van het cspe inzetten in het schoolexamen, kan het volgende gelden:

Behalve Facet, dat nodig is voor de minitoetsen en overige opdrachten in Facet, wordt bij de praktijkopdrachten van de cspe’s ook op andere manieren gebruik gemaakt van de computer.

Van de profielvak-cspe’s worden van ten minste één onderdeel meerdere opdrachten van elk cspe in Facet aangeboden. Meer informatie hierover vindt u in de vakspecifieke mededelingen op de betreffende examenpagina’s die te benaderen zijn via paragraaf 5.6.7.

Wij hebben van diverse scholen signalen ontvangen dat zij tijdens de lessen gebruikmaken van online-applicaties. In het bijzonder vragen wij aandacht voor het document:

Het is de verantwoordelijkheid van de school zelf om de afname zo in te richten dat de geheimhouding ook bij het gebruik maken van online applicaties gewaarborgd is. En daarmee ook alle andere scholen die gebruik maken van cspe’s bij het schoolexamen in staat stelt cspe onderdelen binnen het schoolexamen volgens de regels af te nemen. Het melden van het gebruik van online applicaties bij de helpdesk van Cito is niet nodig.

5 Mededelingen per vak

Examenprogramma's en syllabi

Voor de voorbereiding van kandidaten op het centraal examen is naast het examenprogramma de syllabus essentieel.

Voor het schoolexamen is het examenprogramma bindend. SLO publiceert handreikingen voor de uitwerking van het examenprogramma in het schoolexamen. Deze handreikingen zijn niet bindend.

• Handreikingen schoolexamens havo/vwo
• Handreikingen schoolexamens vmbo

5.1 Pilot-CE’s

In examenjaar 2022 zijn er geen pilot-CE’s.

5.2 Bezem-CE’s

Het volgende vak kent in 2022 een bezemexamen:

• geschiedenis vwo

Dit bezemexamen is gebaseerd op de syllabus voor 2021.

Het reguliere CE geschiedenis vwo is niet voor bezemkandidaten, omdat de syllabus voor 2022 nieuwe historische contexten bevat en daardoor aanzienlijk is gewijzigd ten opzichte van de syllabus voor 2021.

5.3 Centrale examens met kleurendruk

Sinds het examenjaar 2020 worden de papieren centrale examens aardrijkskunde bb, kb en gl/tl voor alle tijdvakken in kleur aangeboden. Van het centrale examen aardrijkskunde gl/tl is een voorbeeldexamen met kleuren beschikbaar, zodat kleurenblinde kandidaten kunnen oefenen.

De centrale examens aardrijkskunde vmbo gl/tl van 2021 in kleur zijn goede voorbeelden van wat een kandidaat kan verwachten.

Bij de examens aardrijkskunde havo en vwo kent de bijlage (het bronnenboekje) voor alle tijdvakken een kleurendruk. De centrale examens aardrijkskunde havo en vwo 2022 bevatten een extra kleurenbijlage in de vorm van een kaartenkatern. In dit katern zijn kaarten overgenomen uit atlassen. Deze bijlage is nodig omdat voor het centraal examen aardrijkskunde de Grote Bosatlas niet langer als hulpmiddel mag worden gebruikt.

In paragraaf 5.6 van de brochure Kandidaten met een ondersteuningsbehoefte is beschreven hoe scholen bij kleurenblinde leerlingen hiermee dienen om te gaan.

5.4 Instructie voor de examinator centraal praktisch examen beeldende vorming gl/tl

De ‘Instructie voor de Examinator’ is, samen met de vakspecifieke informatie, gepubliceerd op de examenpagina op Examenblad.nl.

5.5 Mededelingen per vak centrale examens vmbo algemene vakken, havo en vwo

In onderstaande tabel wordt door middel van links verwezen naar de desbetreffende examenpagina’s waar onder meer de syllabi en de vakspecifieke informatie met eventuele bijlagen zijn gepubliceerd.

De vakspecifieke informatie kan wijzigingen bevatten ten opzichte van het voorgaande jaar. Zowel de docent als de (plaatsvervangend) examensecretaris moet hiervan op de hoogte zijn.

De syllabi gelden voor het CE van het jaar 2022. Syllabi van de jaren vóór 2022 zijn niet meer geldig, behalve voor de bezemexamens. De veranderingen ten opzichte van de syllabi 2021 zijn in deze syllabi geel gemarkeerd. Een aantal syllabi 2022 is nader vastgesteld. De aanpassingen ten opzichte van de eerder vastgestelde syllabus zijn in een nader vastgestelde syllabus blauw gemarkeerd. De vakken met nader vastgestelde syllabi zijn herkenbaar aan een asterisk (*) in onderstaande tabel.

Leeswijzer globale examenprogramma’s vmbo

Het is gebleken dat de lay-out van de globale examenprogramma’s vmbo onduidelijkheid kan creėren over wat wel en niet tot de centraal examenstof behoort. Zie voor uitleg de leeswijzer globale examenprogramma’s.

Bij de vakken waarvan de vakspecifieke informatie bij publicatie van de Maartaanvulling wijzigingen bevat ten opzichte van de Septembermededeling en de Februari-aanvulling staat in onderstaande tabel (v2) vermeld.

# kunst (beeldende vormgeving/dans/drama/muziek/algemeen)

*syllabus is nader vastgesteld

5.6 Beroepsgerichte profielvakken vmbo

Ook in schooljaar 2021-2022 wordt het beroepsgerichte profielvak afgesloten met een schoolexamen. Scholen kunnen het cspe 2022 geheel of gedeeltelijk inzetten als schoolexamen.

Als een school ervoor kiest om het cspe 2022 geheel of gedeeltelijk in te zetten als schoolexamen, dan gelden onverkort de richtlijnen voor geheimhouding uit de Instructie voor de examinator. Dat betekent onder meer dat de examendocumenten pas openbaar zijn als deze gepubliceerd zijn op Examenblad.nl en Cito.nl. Na afname van de toetsen zullen alle examendocumenten dus weer ingenomen moeten worden.

Schending van geheimhouding op één school kan vergaande consequenties voor alle andere scholen hebben. Wat daarom niet mag is dat inhoud uit het cspe 2022 overgenomen wordt in schooleigen examendocumenten ten behoeve van het schoolexamen. Dit is te kwetsbaar vanuit het oogpunt van geheimhouding. Wat wel mag, is een schoolexamen-toets laten bestaan uit de afname van geselecteerde opdrachten van een onderdeel van het cspe en uit een aantal ‘eigen’ opdrachten.

Om scholen te ondersteunen is er de brochure Examinering beroepsgerichte profielvakken 2022: Inzet cspe in het schoolexamen. Deze brochure bevat regels, richtlijnen en informatie over hoe scholen het cspe kunnen inpassen in hun schoolexamen. Het is van belang dat scholen zich aan bepaalde regels houden, met name op het gebied van geheimhouding, zodat alle scholen in staat gesteld worden om gebruik het maken van het cspe. Daarnaast staan in deze brochure aandachtpunten en een checklist voor het aanpassen van het PTA.

5.6.1 Bijzondere aandachtspunten

Nu het beroepsgerichte profielvak met alleen een schoolexamen wordt afgesloten, kunnen scholen vanaf het moment van beschikbaarstelling van examendocumenten profielvak-cspe’s hiervan gebruik maken bij het schoolexamen.

Werken met twee profielvak-cspe’s

Bij de profielvakken wordt gewerkt met twee versies van ieder cspe: versie rood en versie blauw.

De (plaatsvervangend) examensecretaris verneemt via Examenblad.nl welke versie bij de eerste afname gebruikt moet worden. Is versie rood aangewezen voor de eerste afname, dan moet bij de herkansing versie blauw worden gebruikt, en omgekeerd. Als een school het cspe (of onderdelen daarvan) inzet in het schoolexamen, dan is het toegestaan om af te wijken van de aangewezen versie-kleur. In zending B is echter het aantal verstrekte examendocumenten gebaseerd op de aan de school toegewezen versiekleur voor eerste afname. Alleen hiervan wordt standaard het aantal opdrachtenboekjes in kandidaataantallen geleverd. Als scholen gebruik maken van de mogelijkheid om één of meer (onder)delen van het cspe in te zetten in het schoolexamen, gelden onverkort de richtlijnen voor de geheimhouding in de Instructie voor de Examinator.

Op Examenblad.nl staat een speciale brochure Werken met twee profielvak-cspe’s. Deze vindt u in de vorm van een link op de examenpagina van elk afzonderlijk profielvak. Via deze pagina zijn middels een link ook het deel ‘Algemene richtlijnen en aanwijzingen’ van de 'Instructie voor de Examinator' en het deel ‘Algemene richtlijnen en aanwijzingen’ van het 'Correctievoorschrift' het hele jaar door beschikbaar. De specifieke delen 'Instructie voor de Examinator' en 'Correctievoorschrift per onderdeel van elk afzonderlijk cspe' maken deel uit van respectievelijk zending A en zending C.

Van elk profielvak bevat de specifieke examenpagina de actuele en relevante informatie, zoals bijzonderheden en documenten met betrekking tot de afnames van de profielvak-cspe’s.

De brochure Werken met twee profielvak-cspe’s is gepubliceerd in september 2021 met de gedachte dat de cspe’s in 2022 centrale examens zouden zijn. Nu de cspe’s de status schoolexamen hebben, is een deel van de informatie in de brochure niet meer van toepassing.

Van deze brochure wordt geen nieuwe versie toegespitst op cspe-status schoolexamen uitgebracht. In de situatie dat gebruikgemaakt wordt van cspe’s bij het schoolexamen, is het nog altijd waardevol de inhoud van de brochure te kennen. Zie de brochure vooral als een handreiking bij de inzet van cspe-onderdelen bij het schoolexamen.

5.6.2 Beschikbaarheid van de cspe’s

Ook in schooljaar 2021-2022 wordt het beroepsgerichte profielvak afgesloten met een schoolexamen. Hierbij kunnen scholen het cspe 2022 geheel of gedeeltelijk inzetten zoals toegelicht in de brochure Examinering beroepsgerichte profielvakken 2022: Inzet cspe in het schoolexamen.

De school krijgt op drie tijdstippen een zending met (papieren en/of digitale) examendocumenten beschikbaar.

Zending A

Zending A van het cspe bevat een ‘grijze vlekken exemplaar’ van de opgavenboekjes per onderdeel (inclusief bijlagen en uitwerkbijlagen), zie ook paragraaf 5.6.4. In deze ‘grijze vlekken exemplaren’ is alleen de informatie zichtbaar, die noodzakelijk is voor de voorbereiding op de afname van het profielvak-cspe. Informatie die bij de voorbereiding niet nodig is, is onleesbaar gemaakt door deze met een grijze vlek te bedekken.

Zending A bevat het grijze vlekken exemplaar voor zowel versie rood als versie blauw en de specifieke Instructie voor de Examinator per onderdeel van beide versies.

Deze zending is bestemd voor de examinator. Aan de hand van de inhoud stemt de examinator samen met de examensecretaris de organisatie van het cspe af. Zending A is vanaf 11 januari 2022 te downloaden vanaf de Cito Portal. Scholen ontvangen van Cito in december een brief met nadere informatie.

Zending B

Deze zending is bestemd voor de examensecretaris en bevat de papieren examendocumenten (opgavenboekjes, uitwerkbijlages en bijlages) in kandidaat-aantallen.

Op 7 februari ontvangen scholen zending B voor de cspe’s, vanuit DUO/Examendiensten (pakketten met de opgaven voor de kandidaten). De DUO-zending wordt afgeleverd door Mikropakket en wordt uitsluitend overhandigd aan bevoegde functionarissen.

Op de dag van aflevering van de pakketten ontvangt de examensecretaris een mail om de ontvangst van de pakketten te bevestigen. Bij problemen dient de examensecretaris direct contact op te nemen met DUO/Examendiensten in Groningen, tel: 050-5997776 (op werkdagen van 09.00-13.00 uur; op afleverdagen van 09.00-18.00 uur) of e-mail: examens@duo.nl.

Zending C

Zending C kan vanaf 15 februari gedownload worden vanaf de Cito Portal. Ook hierover ontvangen scholen in december nadere informatie van Cito per brief. Deze zending is bestemd voor de examensecretaris en bevat:

• de benodigde digitale bestanden bij alle profielvak-cspe’s en de handleiding Applicaties profielvak-cspe’s 2022 (zie ook paragraaf 5.6.5);
• het correctiemodel per onderdeel van elk profielvak-cspe;
• voor de profielvak-cspe’s BWI bb, kb en gl, D&P bb, kb en gl, MVI bb, kb en gl en PIE bb, kb en gl wordt als service daarnaast een digitaal correctiemodel beschikbaar gesteld.

Als zich bij het downloaden van of printen van de examendocumenten van zending C of het downloaden of opslaan van examenbestanden van zending C een probleem of onregelmatigheid voordoet dient de examensecretaris direct contact op te nemen met Cito, Bedrijfsbureau CE, e-mail: ce-bedrijfsbureau@cito.nl of met de klantenservice van Cito.

Voor anderen dan de examensecretaris en de desbetreffende examinatoren blijven de examendocumenten geheim, ook nu het cspe als schoolexamen kan worden afgenomen. Bij digitale examendocumenten kan de systeembeheerder hierop een uitzondering maken. Deze moet de ICT-toepassingen bij de cspe’s tijdig voor aanvang van de examens installeren en testen.

5.6.3 Richtlijnen bij de cspe’s

Instructie voor de examinator

Het document Instructie voor de examinator bevat richtlijnen voor geheimhouding, voorbereiding, afname, tijdsduur van de onderdelen, beoordeling en herkansing van de profielvak-cspe’s.

De richtlijnen voor geheimhouding blijven onverkort van kracht. De overige richtlijnen hebben de status advies.

Het deel van de Instructie voor de examinator ‘Algemene richtlijnen en aanwijzingen’ is het gehele jaar door beschikbaar op de examenpagina van elk profielvak. Zie voor meer informatie de betreffende examenpagina (zie paragraaf 5.6.7).

Correctievoorschrift

Deze bevat de richtlijnen voor de beoordeling voor het profielvak-cspe. Het deel van het correctievoorschrift ‘Algemene richtlijnen en aanwijzingen’ is het gehele jaar door beschikbaar op de examenpagina van elk profielvak. Zie voor meer informatie de betreffende examenpagina (zie paragraaf 5.6.7).

Bij een schoolexamen gaat de school zelf over het toekennen van het aantal scorepunten aan schoolexamenopdrachten. Het gebruik van het correctievoorschrift wordt aanbevolen, maar is daarom niet verplicht.

Richtlijnen herkansing cspe

Voor de richtlijnen bij herkansing van een profielvak-cspe, zie de Instructie voor de examinator en hoofdstuk 3 van de brochure Werken met twee profielvak-cspe’s.

Scholen mogen afwijken van deze richtlijnen.

Voor het bepalen van het cijfer van herkansings-cspe kunt u de suggesties voor een N-term gebruiken, zie paragraaf 9.3 Suggesties voor normering beroepsgerichte profielvakken.

Richtlijnen examentijd cspe

Bij de afname van het cspe gelden richtlijnen voor het omgaan met het begrip examentijd. De richtlijnen examentijd cspe hebben invloed op de organisatie, de afname en de beoordeling van het cspe. Op de examenpagina van elk profielvak wordt onder veelgestelde vragen nadere uitleg gegeven over het begrip richttijd per onderdeel. Aan de hand van concrete voorbeelden wordt aangegeven of en zo ja welke ruimte het begrip richttijd biedt aan elke afzonderlijke school om in te spelen op specifieke afnamecondities.

Het is van belang dat zowel de examensecretaris als de examinatoren tijdig op de hoogte zijn van de richtlijnen.

Bij het inzetten van het cspe in het schoolexamen is het aan de scholen zelf de tijdsduur te bepalen.

Aandachtspunt: voorlezen

Het is aan de scholen zelf te bepalen hoe om te gaan met het voorlezen van het cspe bij het afnemen van een of meer onderdelen van het cspe status schoolexamen. Het document ‘voorlezen van het cspe’ heeft daarom de status van handreiking.

5.6.4 Gebruik kandidaat-exemplaren bij de voorbereiding

Het is van belang dat de examinator voorafgaand aan de afname van het cspe weet wat er in het cspe gevraagd wordt en hoe het afnameproces verloopt. Daarom mag de examinator direct na ontvangst van zending B een kandidaat-exemplaar uit zending B inzien en het cspe aan de hand van een kandidaat-exemplaar zelf maken. Uiteraard moet de geheimhouding in acht genomen worden. Zie ook de vakspecifieke informatie, te benaderen via paragraaf 5.6.7.

5.6.5 Overzicht onderdelen en ICT in de profielvak-cspe’s

Het overzicht onderdelen en ICT is vanaf 1 november beschikbaar op de examenpagina per profielvak-cspe, te benaderen via paragraaf 5.6.7.

5.6.6 Afname in Facet

Voor alle profielvak-cspe’s meerdere opdrachten in Facet

Voor alle profielvakken worden van ten minste één onderdeel van elk cspe (bb/kb/gl, rood en blauw) meerdere opdrachten in Facet aangeboden. Dit betekent dat de examensecretaris voor dit Facet-deel één afname moet inplannen. Daarin zitten zowel de eventuele minitoets als de overige opdrachten.

Afname opdrachten in Facet

De examensecretaris ontvangt via een mailing vanuit Examenblad.nl bericht zodra de opdrachten in Facet beschikbaar zijn.

In welke volgorde de opdrachten per onderdeel moeten worden afgenomen is in de specifieke Instructie voor de Examinator per onderdeel aangegeven. Opdrachten af te nemen in Facet kunnen binnen dit kader op een zowel voor de kandidaat als organisatorisch gezien passend moment worden ingepland.

Meer informatie hierover vindt u in de vakspecifieke mededelingen op de examenpagina per vak.

Bij het afnemen van één of meer onderdelen van het cspe als schoolexamen mag een school afwijken van de volgorde.

Mocht de afname in Facet niet goed gaan, dan is er een fall-back beschikbaar. Deze fall-back wordt ook in de vakspecifieke mededelingen beschreven.

Rapport minitoets voor kandidaat vervalt

In Facet zag de kandidaat tot en met het examenjaar 2019 na inleveren van de minitoets direct in het volgende scherm hoeveel punten hij voor de minitoets had gehaald. Vanaf het examenjaar 2020 wordt dit scherm niet meer getoond. Alleen de afnameplanner en afnameleider kunnen zien hoeveel punten de kandidaat heeft gehaald.

Inzage in opdrachten gemaakt in Facet

Nadat de afname is afgesloten, is inzage in het werk mogelijk via de inzagefunctionaliteit, waartoe de examinator toegang verkrijgt via de afnameplanner/examensecretaris. Door in de planning op de juiste afname te klikken en vervolgens op Inzien examen-/toetsresultaten, ziet de afnameplanner per kandidaat wat de eindscore is.

Bij de overige opdrachten die in Facet worden afgenomen, moet worden gecorrigeerd in Facet. Inzage is daar mogelijk nadat de correctie is afgesloten door de corrector.

Voorbeeldopdrachten in Facet

Voorbeeldminitoetsen zijn vanaf oktober beschikbaar in de online oefenomgeving van DUO/Facet (oefenen.facet.onl). Ten behoeve van de Proef op de Som worden daarnaast uiterlijk in december inplanbare voorbeeldopdrachten en – minitoetsen in Facet beschikbaar gesteld.

5.6.7 Mededelingen per vak

De vakken met nader vastgestelde syllabi zijn herkenbaar aan een asterisk (*) in onderstaande tabel.

Profielvak-cspe's

Bij de vakken waarvan de vakspecifieke informatie bij publicatie van de Maartaanvulling wijzigingen bevat ten opzichte van de Februari-aanvulling staat in onderstaande tabel (v2) vermeld.

6 Kandidaten met een ondersteuningsbehoefte

Vanaf schooljaar 2021-2022 is de naam van de brochure gewijzigd van ‘Kandidaten met een beperking’ naar ‘Kandidaten met een ondersteuningsbehoefte’. Deze naamswijziging is doorgevoerd omdat er verschillende redenen kunnen zijn waarom een leerling ondersteuning nodig heeft, dit hoeft niet altijd een beperking te zijn.

In de brochure ‘Kandidaten met een ondersteuningsbehoefte v1.1’ zijn de mogelijkheden en regels uitvoerig beschreven. De brochure bevat voor het examenjaar 2022 geen inhoudelijke wijzigingen.

AVG

In het kader van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) vraagt het College voor Toetsen en Examens de scholen om geen deskundigenverklaringen, onderzoeksrapporten en andere verslagen van de leerling te versturen. Bij een vraag om welke ondersteuning mogelijk is, is het voor het CvTE belangrijk dat de hulpvraag van de leerling wordt beschreven en waaruit deze hulpvraag voortkomt. Informatie uit een deskundigenverklaring of onderzoeksrapport kan uiteraard (geanonimiseerd!) gebruikt worden om de hulpvraag te verduidelijken.

• Brochure kandidaten met een ondersteuningsbehoefte v1.1

Volledigheidshalve is hieronder de rol van de Inspectie en het CvTE nog een keer vermeld.

Alle aanpassingen in de wijze van examinering, ook standaard aanpassingen als een half uur extra, moeten worden gemeld bij de Inspectie. De melding is NIET een vraag om toestemming maar is een handeling om aangepaste examinering te kunnen monitoren. Meldingen in het kader van artikel 55 Eindexamenbesluit VO (afwijking wijze van examineren) dienen zo spoedig mogelijk te worden gedaan in het Internet Schooldossier (ISD) van de Inspectie van het Onderwijs.

Als de school constateert dat meer nodig is dan de standaard aanpassing, dan moet de school met het CvTE contact opnemen via het contactformulier. Het CvTE zal dan een aanpassing voorstellen die niet binnen de standaard kaders valt, maar de belemmeringen door de beperking wegneemt met inachtneming van de eisen van het examen. Ook als binnen de school vragen leven over de mogelijkheden (tenslotte zijn sommige specifieke beperkingen voor een school geen dagelijkse kost), dan kan het zinvol zijn om met het CvTE te overleggen. Dat kan heel tijdig (bij het begin van de bovenbouw, bij het begin van het examenjaar, soms worden vragen al gesteld ten behoeve van een leerling in het eerste leerjaar). Anderzijds is er geen formele einddatum. Het kan immers gebeuren dat belemmeringen pas aan de orde zijn bij het begin van de gerichte examenvoorbereiding.

7 Logistiek

7.1 Opgave aantal examenkandidaten

Via een online formulier geeft de examensecretaris de aantallen examenkandidaten door. Dit online formulier is eind september beschikbaar op Mijn DUO, bij examens en diploma’s en vervolgens opgave aantal examenkandidaten. De deadline voor het opgeven van de aantallen kandidaten is 15 oktober 2021. De examensecretaris en directeur worden via een mailing (vanuit Examenblad.nl) geïnformeerd.

Als controle uitwijst dat er nog wijzigingen zijn in het aantal kandidaten dan kan dit tot 1 december worden doorgegeven. Het online formulier blijft tot 1 december beschikbaar. Medio december worden de opgegeven aantallen kandidaten per vak, per schoolsoort gepubliceerd op de persoonlijke pagina van Examenblad.nl.

Let op! U mag alleen examens aanvragen/ontvangen voor de schoolsoorten/vakken waarvoor uw school én een licentie én examenkandidaten heeft.

7.2 Nabestellingen

Als na 1 december blijkt dat er toch iets fout is gegaan bij het doorgeven van het aantal examenkandidaten, neemt de examensecretaris zo spoedig mogelijk contact op met DUO via examens@duo.nl. Een verhoging of verlaging van het opgegeven aantal met één of twee hoeft niet doorgegeven te worden. Er worden altijd meer exemplaren geleverd dan besteld zijn. Zie hiervoor de afrondingstabel eerste tijdvak.

Cd’s met pdf voor spraaksynthese en daisy audio-cd’s kunnen niet worden nabesteld, zie paragraaf 7.3.

7.3 Cd’s met pdf voor spraaksynthese en daisy audio-cd’s

Verpakkingswijze cd’s

De cd’s voor zowel het eerste als het tweede tijdvak zijn verpakt in een kartonnen wallet en geseald met krimpfolie, voorzien van DUO-logo, in een sealbag.

Eerste tijdvak

Er zijn daisy audio-cd’s voor de centrale examens:

Er zijn cd’s met pdf voor spraaksynthese voor de centrale examens:

*Deze centrale examens worden afgenomen in Facet.

Er zijn GEEN cd’s met pdf voor spraaksynthese voor de digitale CE’s bb en kb en de cspe’s.

Bestellen van cd’s

U bestelt de cd’s met pdf voor spraaksynthese en daisy audio-cd’s via het Opgaveformulier aantal examenkandidaten. Voor ieder vak waarvoor u kandidaten doorgeeft en een cd beschikbaar is, ontvangt u sowieso één exemplaar. Wilt u meer ontvangen? Dan kunt u zelf het benodigde aantal opgeven.

Tot 1 december kan de examensecretaris nog wijzigingen van het aantal cd’s doorgeven via het online formulier Opgave aantal examenkandidaten. Na 1 december is dat voor wat betreft de cd’s niet meer mogelijk. Van de cd’s worden GEEN nabestellingen geleverd (zie onderstaande informatie).

Levering cd’s ten behoeve van eerste tijdvak

• De cd’s bevatten examendocumenten voor één centraal examen;
• De cd’s maken deel uit van de zending met de papieren CE’s voor het eerste tijdvak;
• De cd’s worden geleverd in de aantallen overeenkomstig met het online formulier Opgave aantal examenkandidaten.

Als na 1 december blijkt dat een school meer exemplaren nodig heeft dan dat er zijn besteld, dan moet de examensecretaris zelf zorgen voor de extra exemplaren. De examensecretaris neemt hierbij onderstaande richtlijnen voor het kopiëren van cd’s van het CvTE in acht.

Tweede tijdvak

De school ontvangt spraaksynthese-cd’s en daisy audio-cd’s op dezelfde wijze en in dezelfde aantallen als bij het eerste tijdvak.

Derde tijdvak

Voor het derde tijdvak, dat in juli op de scholen wordt afgenomen, (zie paragraaf 1.1 en paragraaf 2.3), worden uitsluitend daisy audio-cd’s geleverd voor de papieren CE’s Nederlands en Engels.

Cd met pdf’s voor spraaksynthese

Voor dit derde tijdvak wordt per schooltype één cd met voor alle vakken een pdf voor spraaksynthese geleverd.

Iedere cd is beveiligd met een wachtwoord. De wachtwoorden worden vanaf dinsdag 5 juli om 7.30 uur beschikbaar gesteld, zie paragraaf 7.5.

Eerste, tweede en derde tijdvak

NB1 Als een kandidaat niet vertrouwd is met spraaksynthese, dan kan een individuele voorleeshulp worden ingezet. Dit zal in het algemeen worden toegepast als een leerling in het eerste of tweede tijdvak een daisy audio-cd gebruikte en in het derde tijdvak een ander vak herkanst dan Nederlands of Engels.

NB2 Als vanwege een calamiteit een vervangend CE wordt geleverd, wordt er geen daisy audio-cd geleverd en heeft de kandidaat recht op een individuele voorleeshulp.

7.4 Aflevering examenpakketten

Examenpakketten worden op twee manieren aan de scholen beschikbaar gesteld:

• Examenpakketten die vanuit DUO worden gedistribueerd worden door koerierdienst Mikropakket op de scholen bezorgd.
• Examenpakketten die vanuit Cito worden gedistribueerd moeten door de scholen gedownload worden vanaf de Cito-portal. Het betreft de Cito-zendingen A en C met cspe’s, de terugvalbestanden van de papieren examens voor BB- en KB-flex en de Fall-back/Autoplay kunstexamens (gl/tl, havo, vwo). In de activiteitenplanning staat vermeld wanneer de examenpakketten voor de scholen beschikbaar zijn en op welke wijze de distributie plaatsvindt.

Voor het eerste tijdvak worden de examenpakketten afgeleverd op maandag 9, dinsdag 10 of woensdag 11 mei 2022 en voor het tweede tijdvak op dinsdag 7, woensdag 8 juni of donderdag 9 juni 2022. Voor het derde tijdvak, dat in juli op de scholen wordt afgenomen (zie paragraaf 1.1 en paragraaf 2.3), worden de examenpakketten afgeleverd op maandag 27, dinsdag 28 of woensdag 29 juni.

De examens worden met beveiligd transport afgeleverd. De verpakte examenopgaven zijn extra beveiligd met een sealbag. Alle examenpakketten zijn verpakt in dozen met de opdruk DUO.

Let op!

Anders dan gebruikelijk staan op de examendocumenten van het tweede tijdvak zelf geen afnamedatum en tijdstip. Het hanteren van het rooster voor het tweede tijdvak is dus extra belangrijk. Ter controle staat op het schutblad in de sealbag met de examendocumenten wel de afnamedatum en tijd.

De datums waarop de cspe zendingen voor de scholen beschikbaar komen, staan vermeld in paragraaf 5.6.2.

Let op! De examens moeten op dezelfde locatie worden afgeleverd als waar de examens worden afgenomen. Een uitzondering geldt voor de bijzondere gevallen, waarvoor contact met Inspectie nodig is, bijvoorbeeld als een examen door omstandigheden thuis of in een ziekenhuis moet worden afgenomen. De examensecretaris kan hiervoor de Inspectie benaderen via het Examenloket.

Aflevertijdvenster

De (plaatsvervangend) examensecretaris ontvangt een mailing vanuit Examenblad.nl waarin vermeld staat op welke dag de examenopgaven voor het eerste tijdvak worden afgeleverd. De mailings voor het cpe (gl/tl en vwo), de cspe’s en de examenopgaven voor het tweede tijdvak worden uiterlijk een week voor de aflevering verzonden. In de mailings staat ook een aflevertijdvenster (bijvoorbeeld 11.00-13.00 u) en instructies voor de ontvangst en verwerking van de examenpakketten.

Erratumbladen

Erratumbladen worden via Mijn DUO verspreid, tenzij een erratum een te grote omvang kent of te specifiek drukwerk vraagt. Als bij een erratum één of meer bladzijden met examenopgaven in kandidaat-aantallen moeten worden verstrekt, worden deze per koerier, gelijktijdig met de examenopgaven, afgeleverd.

Opgeven extra telefoonnummer

Ten behoeve van de leveringen van de examenpakketten kan een extra telefoonnummer doorgegeven worden. Dit telefoonnummer wordt, in plaats van het standaard telefoonnummer van de vestiging van de school, (alleen) gebruikt voor de communicatie betreffende de aflevering. De examensecretaris kan het nummer op zijn persoonlijke pagina op Examenblad.nl registreren.

Koerier of download

De Cito-zendingen A en C met cspe’s gaan via de Cito-portal (zie paragraaf 5.6.2). In december worden scholen hierover door Cito per brief nader geïnformeerd. Ook de terugvalbestanden voor BB- en KB-flex en de Fall-back bestanden/Autoplay kunstexamens (gl/tl, havo, vwo) gaan via de Cito-portal; medio april wordt de examensecretaris via een mailing vanuit Examenblad.nl nader geïnformeerd.

Examenpakketten die vanuit DUO worden gedistribueerd worden op de scholen bezorgd door Mikropakket. Voor alle leveringen die examenopgaven bevatten, overhandigt de chauffeur het pakket alleen aan een door de examensecretaris geregistreerde functionaris (pakketontvanger). Deze persoon moet zich legitimeren met een paspoort, identiteitskaart of een rijbewijs. Meer informatie leest u in de werkwijze ontvangst examenpakketten.

In de Activiteitenplanning centrale examens 2022 staat vermeld welke zendingen alleen worden overhandigd aan een daartoe bevoegde functionaris.

Afleverdatums eerste tijdvak 2023

De pakketten met examenopgaven eerste tijdvak 2023 worden op maandag 8, dinsdag 9 en woensdag 10 mei afgeleverd. De overige afleverdatums worden in de Septembermededeling over 2023 meegedeeld.

7.5 Wachtwoorden

De wachtwoorden worden beschikbaar gesteld aan de (plaatsvervangend) examensecretaris via de persoonlijke pagina op Examenblad.nl. Zie de activiteitenplanning voor de datums.

7.6 Bevestiging van de ontvangst van de examenpakketten

Na iedere verzending van examenpakketten ontvangt de examensecretaris een mailing vanuit Examenblad.nl met het verzoek om ontvangst van de examenpakketten en controle van de levering te bevestigen. De examensecretaris verklaart dan ook dat de examendocumenten op een veilige plaats zijn opgeborgen.

In de Activiteitenplanning centrale examens 2022 is precies vermeld wanneer de examensecretaris een verzoek om de ontvangst te bevestigen tegemoet kan zien.

7.7 Tijdstip openen verpakking

Examenopgaven eerste, tweede en derde tijdvak (CE’s)

De gesealde examenpakketten dienen intact te blijven tot in de examenruimte voor de start van de zitting. Dat geldt zowel voor de examenpakketten met papieren opgaven voor de centraal schriftelijke examens als voor de daisy audio-cd en de cd met pdf’s voor spraaksynthese, zie paragraaf 1.6.

Alleen onder strikte voorwaarden kan de gesealde verpakking kort voor de afname worden geopend. Zie de brochure Kandidaten met een ondersteuningsbehoefte en de richtlijnen voor het kopiëren van cd’s, van het CvTE (paragraaf 7.3).

Let op!

Anders dan gebruikelijk staan op de examendocumenten van het tweede tijdvak zelf geen afnamedatum en tijdstip. Het hanteren van het rooster voor het tweede tijdvak is dus extra belangrijk. Ter controle staat op het schutblad in de sealbag met de examendocumenten wel de afnamedatum en tijd.

Cspe’s (zending B vanuit DUO/Examendiensten):

De examinator mag een kandidaat-exemplaar uit zending B direct na ontvangst op zijn school inzien, zie paragraaf 5.6.4 (beroepsgerichte vakken vmbo). Uiteraard moet hierbij de geheimhouding in acht genomen worden.

Cpe gl/tl:

Het pakket met het magazine, dat eind november 2021 wordt geleverd, mag in de eerste week van december worden geopend.

De pakketten met o.a. de examenopgaven (aflevering eind januari) mogen aan het begin van de afnameperiode (zie examenrooster) worden geopend, zie de vakspecifieke informatie te benaderen via paragraaf 5.5.

Cpe vwo:

De pakketten mogen in de eerste week van december 2021 worden geopend, zie de vakspecifieke informatie te benaderen via paragraaf 5.5.

7.8 Examendocumenten downloaden via Mijn DUO

Mijn DUO wordt ook gebruikt voor het downloaden van examendocumenten.

Inloggen op Mijn DUO met token of via eHerkenning

Vanaf 2022 voert DUO het inloggen via eHerkenning in. Scholen zijn daarover via DUO geïnformeerd. In 2022 is inloggen via beide methoden nog mogelijk. DUO benadert uw ‘Mijn DUO’ beheerder(s) en gebruikers binnenkort voor de overstap op eHerkenning. Scholen die op dit moment met een token werken, kunnen gewoon met het token inloggen. Scholen die al zijn overgestapt op eHerkenning, kunnen inloggen met eHerkenning.

Erratumbladen

Erratumbladen worden in principe via Mijn DUO verspreid.

Als bij een erratum één of meer bladzijden met examenopgaven in kandidaat-aantallen moeten worden verstrekt, worden deze per koerier, gelijktijdig met de examenopgaven, afgeleverd.

Noodscenario

Het College voor Toetsen en Examens kan bij een calamiteit besluiten een noodscenario in werking te stellen waarbij in laatste instantie gebruikgemaakt kan worden van Mijn DUO.

In maart zal de jaarlijkse landelijke test met het downloaden van examendocumenten via Mijn DUO plaatsvinden. Deze jaarlijkse test vindt plaats zodat de opgebouwde routine intact blijft. Uiterlijk een week voor de test ontvangen de (plaatsvervangend) examensecretaris en de directeur via Examenblad.nl een mailing met een vooraankondiging. In onderstaand document vindt u de richtlijnen over de werkwijze met betrekking tot de te downloaden examendocumenten via Mijn DUO.

• Richtlijnen examendocumenten downloaden via Mijn DUO

7.9 Noodscenario flexibele en digitale centrale examens bb en kb

Alle scholen die meedoen aan BB- en/of KB-flex en die op 30 maart 2022 niet zijn teruggevallen, hebben na toestemming van het CvTE de mogelijkheid om de examenbestanden van de papieren centrale examens te downloaden. (zie paragraaf 4.8.2 van de brochure Kaders BB- en KB-flex 2022 v2.0).

Het betreft de volgende documenten: de pdf’s van opgaven en (uitwerk)bijlagen t.b.v. vermenigvuldiging in kandidaat aantallen, de pdf’s op de spraaksynthese-cd, het bestand van de daisy audio-cd.

Deze bestanden worden per vak in ZIP-bestanden aangeboden. De ZIP-bestanden zijn vergrendeld door middel van wachtwoorden.

7.10 Aanlevering schoolexamencijfers en examenresultaten aan DUO

De schoolexamencijfers moeten uiterlijk tien kalenderdagen vóór het centrale examen worden aangeleverd in het Register Onderwijsdeelnemers (voorheen BRON). De aangeleverde gegevens kunnen tot uiterlijk drie kalenderdagen voor de aanvang van het centrale examen aangepast worden. Daarna kan dit alleen nog met toestemming van de Inspectie via een formulier dat opgevraagd kan worden bij het Examenloket. In verband met controles door DUO op de kwaliteit en compleetheid van de aangeleverde cijfers vragen we scholen deze zo snel als de schoolgebonden examenplanning toelaat, aan te leveren.

Schoolexamencijfers algemene vakken

De schoolexamencijfers/resultaten moeten uiterlijk 1 mei aan het Register Onderwijsdeelnemers worden aangeleverd door middel van het persoonsgebonden nummer. Vanaf half september is er een jaarkalender beschikbaar op de website van DUO onder de titel ‘belangrijke datums’. Dit geldt ook voor de vakken met alleen een schoolexamen (maatschappijleer, LO1 en kunstvakken incl. CKV). Voor de beroepsgerichte keuzevakken geldt dat het cijfer uiterlijk wordt geregistreerd in het Register Onderwijsdeelnemers bij het doorgeven van het eindresultaat (geslaagd/afgewezen). Eerder is uiteraard wel toegestaan en verdient de voorkeur.

Voor de flexibele en digitale centrale examens bb en kb en de cspe’s geldt:

Per vak en per kandidaat moet het cijfer van het schoolexamen tien kalenderdagen voor de start van het betreffende centraal examen zijn doorgegeven aan het Register Onderwijsdeelnemers. Om te borgen dat ook deze leerlingen extra tijd kunnen krijgen om, wanneer nodig, te herkansen of achterstanden in te halen kunnen de flexibele digitale centrale examens bb en kb en de cspe’s tot en met 22 juli worden afgenomen. Scholen wordt geadviseerd om binnen de kaders van hun jaarplanning de bestaande ruimte in de afnametermijnen voor de cspe’s en de flexibele en digitale centrale examens maximaal te benutten.

Schoolexamencijfers beroepsgerichte profielvakken:

De beroepsgerichte profielvakken worden dit jaar met een schoolexamen afgesloten. Het cspe 2022 kan daarvan een onderdeel uitmaken, maar dat hoeft niet. Het cspe kan worden afgenomen tot en met 22 juli.

Het aanleveren van het schoolexamencijfer voor het beroepsgerichte profielvak (dat tevens eindcijfer is) moet uiterlijk twee weken na het vaststellen van de uitslag plaatsvinden.

Aanleveren van de CE-cijfers in het voorexamenjaar

Voor het aanleveren van de CE-cijfers en de eindcijfers van vakken die met een centraal examen in het voorexamenjaar worden afgesloten, geldt dat deze ook direct in het jaar van afleggen moeten worden aangeleverd aan het Register Onderwijsdeelnemers (ROD). Van de leerlingen die in de derde klas het beroepsgerichte profielvak afsluiten, moet het resultaat ook direct aan ROD gemeld worden.

Examenresultaten

De examenresultaten moeten zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval binnen 14 dagen, na de vaststelling van de definitieve uitslag door het bevoegd gezag via Mijn DUO worden aangeleverd door middel van het persoonsgebonden nummer. DUO informeert scholen tijdig over de te volgen procedure, zie ook de Activiteitenplanning centrale examens 2022.

7.11 Bestellen waardepapieren

Tegen betaling levert DUO waardepapieren die ruimschoots voldoen aan de eisen van OCW; optimaal van kwaliteit en niet na te maken of te kopiëren. De benodigde informatie is te vinden op de website van DUO.

7.12 Inwisseling en voorlopige cijferlijst

Het College voor Toetsen en Examens wijst erop dat aan een leerling die in het voorlaatste of direct daaraan voorafgaande leerjaar een centraal examen of een afsluitend schoolexamen heeft afgelegd in één of meer vakken en vervolgens de school verlaat zonder het eindexamen te voltooien, een voorlopige cijferlijst uitgereikt dient te worden, uitsluitend op officieel waardepapier. De afdeling Staatsexamens vo vraagt als inwisselende instantie naar dit waardedocument. Zie hiervoor artikel 52c van het Eindexamenbesluit VO.

De voorlopige cijferlijst moet voldoen aan de eisen zoals gesteld in artikel 5 van de Regeling modellen diploma’s VO.

In de bijlage Richtlijnen voor het invullen van de modellen en beveiligen waardepapier onder de kop Voorlopige cijferlijst wordt nadere uitleg gegeven.

Indien de kandidaat een centraal examen, een afsluitend schoolexamen in een of meer vakken heeft afgelegd in het voorlaatste leerjaar en vervolgens de school verlaat zonder het eindexamen te voltooien, ontvangt hij een ‘voorlopige cijferlijst’. De resultaten van die vakken moeten zijn aangeleverd in het Register Onderwijsdeelnemers (voorheen BRON). Een voorlopige cijferlijst wordt dus uitgereikt voordat de uitslag van het betreffende eindexamen definitief kan worden vastgesteld (artikel 52c van het Eindexamenbesluit VO). Op basis van de voorlopige cijferlijst kan de nieuwe school het onderwijsprogramma van de kandidaat vaststellen.

Dit geldt ook bij een examenkandidaat die het gespreid centraal examen, bedoeld in artikel 59 van het Eindexamenbesluit VO, aflegt en na het eerste jaar besluit verder te gaan via een vavo. Daarnaast geldt dit ook voor leerlingen die aan een andere school hun gespreid examen voortzetten, bijvoorbeeld vanwege verhuizing. Ook een vso-examenkandidaat, die alleen een beroepsgericht programma (in symbiose) afsluit op de vmbo-school, ontvangt een voorlopige cijferlijst van die school.

8 Correctie

8.1 Pooling tweede correctie

De koppeling van de scholen voor de uitvoering van de tweede correctie, de pooling, wordt verricht door DUO/Examendiensten op basis van de door de scholen opgegeven aantallen kandidaten per schoolsoort per vak. Nadat de koppeling in maart bekend is gemaakt aan de scholen, wijst het bevoegd gezag van de school, conform artikel 36 Eindexamenbesluit VO de gecommitteerde(n) aan. Deze aanwijzing maakt het bevoegd gezag bekend aan die scholen waarvoor zij de tweede correctie verzorgen. Het geregistreerde postadres wordt vermeld op het overzicht tweede correctie op de persoonlijke pagina (zie paragraaf 1.3.1).

Bij onvoorziene omstandigheden die leiden tot een probleem met de pooling van de tweede correctie kan de examensecretaris contact opnemen met DUO/Examendiensten via examens@duo.nl.

NB Ook de flexibele en digitale centrale examens bb en kb (BB- en KB-flex) hebben vanaf 2022 een verplichte tweede correctie die digitaal plaatsvindt in Facet. Bij deze examens is de school zelf verantwoordelijk voor het inzetten van een tweede corrector. Zie hoofdstuk 7 van de brochure Kaders flexibele en digitale centrale examens BB en KB v 2.0.

8.2 Publicatie correctievoorschriften

De correctievoorschriften van de schriftelijke examens worden na afname gepubliceerd.

Bij de papieren centrale examens bb en kb worden de correctievoorschriften via een mailing vanuit Examenblad.nl verspreid onder de examensecretarissen en de geregistreerde docenten van de desbetreffende scholen. Dit gebeurt vanwege de geringe aantallen leerlingen en het mogelijke hergebruik van opgaven als een examen door nul kandidaten is afgelegd.

Ochtendzittingen:

De correctievoorschriften van de ochtendzittingen worden gepubliceerd om 14.00 uur.

Middagzittingen:

De correctievoorschriften van de middagzittingen vmbo worden gepubliceerd om 16.00 uur;

De correctievoorschriften van de middagzittingen havo/vwo worden gepubliceerd om 17.00 uur (ook bij centrale examens die om 16.00 uur zijn afgelopen).

Het moment van publiceren houdt verband met examenzittingen voor kandidaten met tijdverlenging en mogelijke quarantainesessies. Bij vakken waar testcorrectie plaatsvindt, geldt een ander publicatiemoment van het correctievoorschrift.

Vakken met testcorrectie

Voor de centrale examens waarvoor het College voor Toetsen en Examens in samenwerking met de respectievelijke vakinhoudelijke verenigingen een testcorrectie uitvoert (zie paragraaf 1.4) geldt het volgende:

het correctievoorschrift wordt niet direct na de afname gepubliceerd, maar enkele dagen later.

Testcorrectie aardrijkskunde havo, Nederlands vwo en Nederlands vmbo gl/tl

Voor de centrale examens aardrijkskunde havo, Nederlands vwo en Nederlands vmbo gl/tl eerste tijdvak voert het CvTE in samenwerking met de respectievelijke vakinhoudelijke verenigingen een testcorrectie uit. Daartoe uitgenodigde docenten kijken hun leerlingwerk na met behulp van een voorlopig correctievoorschrift, dat alleen aan hen op de dag van afname beschikbaar wordt gesteld. De volgende dag komen deze docenten samen om met elkaar het leerlingwerk te bespreken en op basis daarvan aanpassingen te adviseren op het voorlopig correctievoorschrift. De vaststellingscommissie bepaalt daarna welke aanpassingen wel of niet worden overgenomen. Deze commissie stelt het definitieve correctievoorschrift vast.

Deze testcorrectie heeft consequenties voor het moment waarop alle docenten het definitieve correctievoorschrift krijgen. Het tijdschema is als volgt:

Correctievoorschriften aangewezen vakken

De correctievoorschriften van de centrale examens, die in het tweede en derde tijdvak als aangewezen/geheim vak worden afgenomen, worden niet gepubliceerd.

8.3 Nadere informatie over de correctie

Het College voor Toetsen en Examens heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift dat deel uitmaakt van wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector dient zich dus te houden aan het correctievoorschrift met inachtneming van de algemene regels en, indien van toepassing, ook de vakspecifieke regels.

Als de corrector van mening is dat het correctievoorschrift een onvolkomenheid bevat, neemt hij contact op met de Examenlijn via het contactformulier van het Examenloket.

8.3.1 Notities van de corrector op het gemaakte werk

Notities van de corrector op het gemaakte werk

• Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht.
• Er is geen standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten.
• Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht.
• Scholen kunnen binnen de ruimte die de regelgeving biedt afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes hierin maken.

De oorspronkelijke formulieren DI-200/201 worden niet meer geleverd/voorgeschreven door de overheid (DUO). Wanneer een variant van dit formulier (bijvoorbeeld een print vanuit Wolf of vanuit het school- administratiepakket) door scholen tot formulier aangewezen wordt, valt dat onder de eigen keuzes van de school. De overheid schrijft dus de vorm niet meer voor en levert met betrekking tot die eigen keuzes van scholen geen voorgeschreven invulinstructie.

Met het oog op de kwaliteit van de tweede correctie is artikel 42 (eerste lid) in het Eindexamenbesluit VO opgenomen. Artikel 42 laat onverlet dat eerste en tweede corrector overeen kunnen komen de scores, zoals door beiden vastgesteld, te middelen.

Zie ook paragraaf 11.1 (protocollen VO-raad) en paragraaf 8.5 (geschil over vaststelling score centrale examens).

8.3.2 Adviestabel correctietijd

Eerste tijdvak en tweede tijdvak

De adviestabel correctietijd is opgesteld om ervoor te zorgen dat het na te kijken examenwerk tijdig bij de tweede corrector is en dat de eerste corrector het weer tijdig retour krijgt. De sociale partners hebben ons gevraagd de tabelvoor het eerste en tweede tijdvak via Examenblad.nl onder uw aandacht te brengen. U kunt de tabel vinden via onderstaande link.

• Adviestabel opsturen examenwerk

Omdat er dit jaar met drie tijdvakken wordt gewerkt, is de correctietijd voor vakken die achter in het rooster staan erg krap. Het volgen van de adviestabel bevordert dat de eerste en tweede corrector de scores tijdig, dat wil zeggen vóór de publicatie van de N-termen kunnen vaststellen.

Verzending examenwerk tweede correctie

Omdat de tijd tussen de laatste afnamedag van een tijdvak en de bekendmaking van de N-termen kort is, is in de protocollen van de VO-raad (zie paragraaf 11.1) een beschrijving opgenomen over het scannen van leerlingwerk en het digitaal verzenden ervan. Bij een eventuele postvertraging kan zo wel tijdig gestart worden met de tweede correctie.

8.3.3 Discussiefora voor de flexibele en digitale CE’s

De besloten en beveiligde fora (bbf’s) bieden docenten de gelegenheid om al tijdens de afnameperiode met collega’s van gedachten te wisselen over opgaven die nog onder de geheimhouding vallen. Digitale examens zijn namelijk niet, zoals papieren examens, direct na afname openbaar.

Op het forum kunnen docenten discussiëren over examenopgaven, het correctievoorschrift en de antwoorden van leerlingen. De opgave waarover het gaat, wordt dan op het forum getoond. In 2022 is er een discussieforum voor alle vakken van de flexibele en digitale CE’s bb en kb.

Medio februari worden de examensecretaris en de docenten via een mailing vanuit Examenblad.nl geïnformeerd over de mogelijkheid van aanmelding.

8.4 Errata en aanvullingen

8.4.1 Errata

In het drukwerk van de papieren centrale examens kunnen fouten voorkomen. Daarom worden de complete examens en correctievoorschriften ook nog gescreend als de producten eenmaal gedrukt zijn.

Mocht er dan een fout worden geconstateerd (berucht voorbeeld: verschoven lijnen in een natuurkundeopgave) dan geeft het College voor Toetsen en Examens een erratum uit dat aan alle leerlingen bekend moet worden gemaakt. Voor afname is dus al bekend voor welke vakken een erratum geldt.

NB De procedure voor flexibele en digitale examens bb en kb staat beschreven in de Brochure Kaders flexibele en digitale centrale examens BB en KB 2022 v2.0.

8.4.2 Aanvullingen

Leerlingen mogen geen nadeel ondervinden van een foutieve of onvolkomen vraag, antwoord of vraag-antwoordcombinatie. De aanvulling is een instrument om daarvoor te zorgen. Dat kan door middel van een inhoudelijke aanvulling om het correctievoorschrift te verbeteren of te verduidelijken of door het neutraliseren van een vraag (alle scorepunten toekennen).

Er zijn verschillende manieren om met de aanvulling een verbetering of verduidelijking te bewerkstelligen. Dat kan door:

• een nadere toelichting op het eerder gegeven antwoord in het correctievoorschrift;
• een vermelding dat een bepaalde interpretatie ook goed kan worden gerekend;
• een aanpassing van het beoordelingsmodel.

Zowel vragen van LAKS als vragen die via het Examenloket of het formulier op Examenblad.nl binnenkomen, zijn hierbij van belang. Het College voor Toetsen en Examens beslist zo spoedig als mogelijk, met als streven binnen vier werkdagen na de afname, of een aanvulling uitgaat via Examenblad.nl. De dag na de afname geldt als eerste werkdag, weekenden en feestdagen tellen niet mee. Een aanvulling die als doel heeft een vraag te neutraliseren kan ook nog ná vier werkdagen worden gedaan.

• Beschrijving van de procedure aanvulling op het correctievoorschrift

NB De procedure voor flexibele en digitale examens bb en kb staat beschreven in de Brochure Kaders flexibele en digitale centrale examens BB en KB 2022 v2.0.

8.5 Geschil over vaststelling score centrale examens

In artikel 42 lid 1 van het Eindexamenbesluit VO staat aangegeven dat de examinator en de gecommitteerde in onderling overleg de score voor het centraal examen vaststellen. Mochten de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator.

Van belang hierbij is dat het correctievoorschrift bindend is. Aanvullende afspraken, die soms door bepaalde vakgroepen of bijeenkomsten van correctoren worden gemaakt, zijn ondergeschikt aan het correctievoorschrift en hoeven niet geaccepteerd te worden.

Indien het geschil met inachtneming van de hiervoor genoemde richtlijnen alsnog niet kan worden beslecht, wordt hiervan via het Examenloket melding gemaakt aan de Inspectie. De Inspectie zal vervolgens in overleg met het bevoegd gezag erop aandringen dat zij verdere interne acties ondernemen om toch tot overeenstemming te komen. Hierbij kan gedacht worden aan het collegiaal consulteren van een onafhankelijke vakdocent binnen hetzelfde bestuur.

Bij zeer hoge uitzondering kan de Inspectie een onafhankelijke derde corrector aanwijzen. De bevoegde gezagen moeten zich hierbij realiseren dat dan het volledige examenwerk voor alle kandidaten opnieuw gecorrigeerd wordt en de correctie van deze onafhankelijke corrector in de plaats komt van de eerdere beoordelingen. Het is niet uitgesloten dat de vaststelling van de uitslag voor alle kandidaten van het betreffende vak vertraging oploopt.

8.6 Handreiking geschil score centrale examens na inzage

Het Eindexamenbesluit VO geeft in artikel 42 regels over de vaststelling van de score door de eerste en tweede corrector. Dit betreft de situatie voorafgaand aan de vaststelling van het cijfer. Het Eindexamenbesluit VO voorziet niet in een regeling voor de situatie ná vaststelling van het cijfer. In toenemende mate blijken leerlingen na inzage van het examenwerk op grond van artikel 57 van het Eindexamenbesluit VO bezwaar te willen maken tegen de vastgestelde score en daarmee tegen het vastgestelde eindcijfer voor het centraal examen. Scholen moeten zelf bepalen hoe om te gaan met een geschil over de correctie van een examen waarvan het cijfer is vastgesteld. De Inspectie, het ministerie van OCW en het College voor Toetsen en Examens hebben daar geen besluitvormende rol in. De handreiking ‘Geschil score centraal examen’ biedt een suggestie voor scholen hoe met een geschil om te gaan.

9 Normering

9.1 Gegevensverzameling via elektronische weg

De normering van de centrale examens wordt mede gebaseerd op door kandidaten behaalde scores. Daarom is het van belang dat docenten van zoveel mogelijk kandidaten de deelscores met Cito uitwisselen. Het minimale aantal staat per examen op het correctievoorschrift vermeld.

Voor de cse’s en het het cpe gl/tl leveren scholen hiervoor de gegevens aan via Wolf.

Voor de afnames in Facet worden de gegevens automatisch uitgewisseld met uitzondering van de cspe's. Bij examens met alleen gesloten vragen gebeurt dit zodra de afnameleider de afnamegroep afsluit en bij examens met correctie zodra de corrector de correctie afsluit.

Wolf

In principe wordt de examensecretaris aangeschreven als accountbeheerder voor Wolf. Mocht het voor een school beter uitkomen om de rol van accountbeheerder te delegeren aan een ander dan de examensecretaris, registreert de examensecretaris dat via de persoonlijke pagina op Examenblad.nl.

De accountbeheerders van de scholen die cse’s en/of het cpe gl/tl afnemen ontvangen in de week van 4 t/m 8 april informatie en de toegangscode om Wolf in te richten.

Cspe's en Papieren CE’s

Ook in 2022 worden scholen verzocht afnamegegevens van de alfabetisch eerste vijf kandidaten (in sommige gevallen tien, of alle kandidaten) via Wolf uit te wisselen. Het gevraagde aantal kandidaten per examen staat vermeld in het correctievoorschrift en wordt ook vermeld op de site wolf.cito.nl onder inzenddata.

Heeft een school voor een bepaald examen minder kandidaten dan het gevraagde aantal, dan wordt de school verzocht de afnamegegevens van alle kandidaten die dat examen hebben afgelegd uit te wisselen.

Zijn er meer kandidaten dan het gevraagde aantal, dan geldt het verzoek bij voorkeur de gegevens van alle kandidaten uit te wisselen, maar in elk geval van de alfabetisch eerste kandidaten tot het gevraagde aantal bereikt is. Wij verzoeken correctoren bij vragen die een examenkandidaat niet heeft beantwoord een ‘N’ in te voeren. ‘N’ staat voor ‘Niet beantwoord’. Heeft een kandidaat helemaal niet deelgenomen aan het examen dan moet deze kandidaat worden uitgevinkt en zullen er voor deze kandidaat geen gegevens worden uitgewisseld.

De uiterste datums voor het accorderen van de uit te wisselen gegevens staan per examen vermeld in het correctievoorschrift, op de site wolf.cito.nl onder inzenddata en in de Activiteitenplanning centrale examens 2022. Het gaat hierbij om de scores na de eerste correctie. De tweede correctie hoeft op dat moment dus nog niet uitgevoerd te zijn.

Profielvak-cspe’s in Wolf

Zie voor het aanleveren van de scores van kandidaten voor de profielvak-cspe’s in Wolf het algemene deel van het correctievoorschrift op de examenpagina van de profielvakken.

Uitwisseling afnamegegevens tweede tijdvak

Scholen worden verzocht via Wolf ook de afnamegegevens van de tweede tijdvak kandidaten uit te wisselen.

In het tweede tijdvak zijn er kandidaten voor wie het examen de eerste afname is voor het betreffende vak. Ook zijn er kandidaten voor wie het examen een herkansing betreft.

Wij verzoeken correctoren om de scores van alle herkansende kandidaten uit te wisselen.

Het gevraagde aantal kandidaten voor wie het tweede-tijdvak-examen de eerste afname is, staat vermeld in het correctievoorschrift en wordt ook vermeld op wolf.cito.nl onder inzenddata. Hiervoor gelden dezelfde regels als voor het eerste tijdvak.

De uiterste datums voor het accorderen van de uit te wisselen gegevens staan per examen vermeld in het correctievoorschrift, op de site wolf.cito.nl onder inzenddata en in de Activiteitenplanning centrale examens 2022.

Uitwisseling afnamegegevens derde tijdvak

Via Wolf wisselen de scholen ook de afnamegegevens uit van de kandidaten in het derde tijdvak. De uiterste datum voor het accorderen van de uit te wisselen gegevens staan per examen vermeld in het correctievoorschrift, op wolf.cito.nl onder belangrijke datums en in de Activiteitenplanning centrale examens 2022.

Wolf en de AVG

Via Wolf verzamelt Stichting Cito afnamegegevens. Dat gebeurt ten behoeve van de normering van de centrale examens. Stichting Cito heeft bij het adviseren over de normering voldoende aan anonieme informatie, waardoor de privacy van de examenkandidaten niet in het geding is. Derhalve is er volgens de Algemene Verordening Gegevensverwerking (AVG) voor anonieme gegevensuitwisseling ter ondersteuning van de normering geen overeenkomst met de school nodig.

Dat ligt anders bij de aanvullende dienstverlening die via Wolf mogelijk is, zoals de mogelijkheid om

• over de uitgewisselde gegevens groepsrapportages te ontvangen;
• gegevens uit te wisselen met de school voor tweede correctie;
• de tweede correctie via Wolf af te handelen;
• (vastgestelde en gefiatteerde) scores uit te wisselen met het leerling-administratiesysteem.

Voor deze aanvullende dienstverlening gaat Stichting Cito persoonsgegevens van leerlingen en correctoren van de school verwerken en dat kan niet zonder instemming van het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag is immers verwerkingsverantwoordelijke en Stichting Cito is verwerker van de persoonsgegevens. Scholen dienen hiervoor een dienstverlenings- en verwerkersovereenkomst te sluiten met Stichting Cito. Om het scholen gemakkelijk te maken biedt Stichting Cito een standaard verwerkersovereenkomst aan die het bevoegd gezag van de school vervolgens kan ondertekenen. Zonder ondertekende dienstverlenings- en verwerkersovereenkomst kan Stichting Cito geen aanvullende dienstverlening verlenen. Lees hierover ook de informatie op de Wolf-site van Cito.

Scholen die in 2021 al een dienst- en verwerkersovereenkomst getekend hebben toegestuurd hoeven niets te doen. Deze is geldig tot en met 2023.

9.2 Kenmerken van centrale examens

Jaarlijks worden bepaalde kenmerken van de centrale examens, zoals het aantal vragen en het maximale aantal scorepunten per vraag gepubliceerd op cito.nl. Dit gebeurt gelijktijdig met de publicatie van de examengegevens ten behoeve van Wolf. Voor de voorbereiding van de kandidaten heeft deze informatie overigens geen waarde.

9.3 Bekendmaking N-termen

Suggesties voor normering beroepsgerichte profielvakken

Op 11 april 2022 verschijnt een handreiking met per cspe-onderdeel een suggestie voor een N-term. Zie de CvTE-brochure:

• Examinering beroepsgerichte profielvakken 2022: Inzet cspe in het schoolexamen

Eerste tijdvak

De N-termen voor vwo, havo, vmbo gl/ tl en papieren centrale examens bb en kb van het eerste tijdvak worden naar voren gehaald en bekendgemaakt op donderdag 9 juni om 8.00 uur.

De N-termen voor de flexibele en digitale centrale examens bb en kb van het eerste tijdvak worden bekendgemaakt op woensdag 15 juni 2022 om 8.00 uur. Dit is de eerder bekendgemaakte datum voor alle algemene centrale examens. Voor een zorgvuldige normering van de digitale centrale examens bb en kb is het naar voren halen van ook deze datum niet mogelijk.

Anders dan bij de papieren centrale examens gelden de N-termen ook voor alle digitale centrale examens bb en kb die afgenomen worden na 15 juni.

Tweede tijdvak

De N-termen voor het tweede tijdvak worden bekendgemaakt op vrijdag 1 juli 2022 om 8:00 uur.

Derde tijdvak

De N-termen voor het derde tijdvak worden bekendgemaakt op donderdag 14 juli 2022 om 8:00 uur.

9.4 Vaststelling van het CE-cijfer

Het CE-cijfer wordt door de school vastgesteld volgens de dan actuele Regeling omzetting scores in cijfers centrale examens.

Bij de ‘aangewezen vakken’ en het derde tijdvak krijgen de scholen het resultaat als cijfer toegezonden. Er hoeft daarbij geen omzetting van score naar cijfer meer plaats te vinden, zie ook paragraaf 10.6.

9.5 Bevraging van docenten naar oordeel over examen

In Wolf wordt bij de (papieren) centrale examens van het eerste, tweede en derde tijdvak een korte vragenlijst aangeboden aan docenten. De resultaten daarvan geven een eerste globaal beeld van hoe het examen door docenten beoordeeld is. De resultaten van de korte vragenlijst worden opgenomen in het jaarlijkse examenverslag van Cito en kunnen mede aanleiding zijn om bij een bepaald examen een volgend jaar een uitgebreide vragenlijst in te zetten.

In maart wordt bekendgemaakt bij welke centrale examens de uitgebreide vragenlijst wordt ingezet.

De uitgebreide vragenlijst heeft een invultijd van ongeveer tien minuten. De resultaten van deze vragenlijst worden, met het oog op de verdere ontwikkeling van het examen, met de vakvereniging besproken.

In 2022 worden twee extra vragen gesteld. Eén vraag gaat over de moeilijkheid van het examen in vergelijking met examens in eerdere jaren. De andere vraag gaat over de mate waarin de leerlingen die in het eerste tijdvak deelnemen aan het examen representatief zijn voor de hele klas, in het geval er ook leerlingen zijn die pas in het tweede tijdvak deel zullen nemen aan het examen.

Welke vragen worden gesteld en met welk doel is te zien in de ‘Toelichting op de docentvragen voor de normering’ op de pagina ‘Normering centrale examens 2022' op Examenblad.

In 2022 zullen geen uitgebreide vragenlijsten bij de centrale examens uitgaan.

10 Tweede en derde tijdvak

10.1 Aantallen opgavenboekjes tweede tijdvak en derde tijdvak

Het tweede tijdvak wordt geleverd in dezelfde aantallen opgavenboekjes als het eerste tijdvak.

Voor het derde tijdvak worden de aantallen opgavenboekjes volgens volgend overzicht bepaald:

Toelichting:

Ten behoeve van het vierdaags derde tijdvak ontvangt de school twee keer zoveel opgavenboekjes als de school normaal gesproken voor een vierdaags tweede tijdvak zou ontvangen.

Vanuit Examenblad.nl zal via de mailing ‘bekendmaking afleverdag examenpakketten derde tijdvak’ worden aangegeven wat de examensecretaris kan doen als het te verwachten aantal kandidaten groter is dan het aantal volgens de bovenstaande tabel.

10.2 De aangewezen vakken

Het College voor Toetsen en Examens kan vakken aanwijzen waarvan het centraal examen in het tweede tijdvak wordt afgenomen door het College voor Toetsen en Examens, de aangewezen vakken. De aangewezen vakken voor het tweede tijdvak zijn te vinden in het rooster tweede tijdvak, zie paragraaf 2.2.

Ook in het derde tijdvak, dat in juli op de scholen wordt afgenomen, wordt met aangewezen vakken gewerkt. Welke vakken zijn aangewezen is vermeld in het rooster voor het derde tijdvak (zie paragraaf 2.3).

Op de dag van de aangewezen vakken in zowel het tweede tijdvak (23 juni) als het derde tijdvak (7 juli) is ervoor gekozen om ook afnames te plannen op de scholen zelf; het gaat hierbij om niet aangewezen vakken. Als een leerling meer dan één centraal examen wil afleggen in het betreffende tijdvak bestaat de mogelijkheid dat de leerling zowel een aangewezen als een niet-aangewezen examen op hetzelfde moment of dezelfde dag zou moeten afleggen. Scholen die hier tegenaan lopen, kunnen voor een passende oplossing contact opnemen met DUO/Staatsexamens via staatsexamens@duo.nl.

De opgavenboekjes voor het tweede en derde tijdvak bij de aangewezen vakken, afgenomen door het College voor Toetsen en Examens op staatsexamenlocaties, worden niet toegezonden en niet gepubliceerd op Examenblad.nl, ook niet na afloop van het examen.

10.3 Aanmelding kandidaten aangewezen vakken tweede tijdvak en aanmelding kandidaten derde tijdvak

Aanmelden via Mijn DUO

Kandidaten voor de aangewezen vakken in het tweede tijdvak moeten uiterlijk op maandag 13 juni 2022, 17:00 uur door de school zijn aangemeld.

Kandidaten voor de aangewezen vakken in het derde tijdvak, dat in juli wordt afgenomen, moeten uiterlijk maandag 4 juli 2022, 17.00 uur door de school zijn aangemeld. Aanmelding verloopt via Mijn DUO.

Scholen wordt geadviseerd tijdig te controleren of de functionarissen die de kandidaten moeten aanmelden de juiste autorisatie hebben voor Mijn DUO (rol examensecretaris vo, token of eHerkenning, inlognaam en wachtwoord).

De school ontvangt begin juni meer informatie over de aanmeldingsprocedure.

Derde tijdvak en flexibele en digitale CE’s bb en kb

De afnameperiode voor de flexibele en digitale centrale examens loopt langer door (tot en met 22 juli) dan het derde tijdvak voor de papieren centrale examens (einddatum 8 juli). Daarom omvat de afnameperiode van deze digitale examens niet alleen het eerste en het tweede tijdvak, maar ook het derde tijdvak.

Om die reden is geen sprake van aanmelden bij DUO voor het derde tijdvak.

Registreren in het Register Onderwijsdeelnemers

De school moet de kandidaten die deelnemen aan een aangewezen vak in het tweede tijdvak en/of het derde tijdvak naast de aanmelding bij DUO ook registreren in het Register Onderwijsdeelnemers (voorheen BRON).

10.4 Tijd en plaats aangewezen vakken tweede tijdvak en derde tijdvak

Aangewezen vakken tweede tijdvak

De examens van de aangewezen vakken zijn op donderdag 23 juni 2022 en worden afgenomen op één van de staatsexamenlocaties verspreid over het land.

Aanvangstijdstippen:

ochtendzittingen 09:00 uur

middagzittingen 13:30 uur

Aangewezen vakken derde tijdvak

De examens van de aangewezen vakken zijn op donderdag 7 juli 2022 en worden afgenomen op één van de staatsexamenlocaties verspreid over het land.

Aanvangstijdstippen:

ochtendzittingen 09:00 uur

middagzittingen 13:30 uur

NB Als muziek gl/tl, havo en vwo, kunst (algemeen) havo en vwo, dans gl/tl en drama gl/tl aangewezen vakken zijn in tijdvak 2 en/of tijdvak 3, worden deze centrale examens afgenomen met behulp van de computer.

10.5 Gang van zaken aangewezen vakken tweede tijdvak en derde tijdvak

Kandidaten moeten een half uur voor aanvang van het examen aanwezig zijn. Zij moeten zich legitimeren. Als de kandidaat een toegestaan hulpmiddel wenst te gebruiken, zoals een woordenboek of een laptop, moet hij het zelf meenemen. Het gebruik van een laptop is alleen mogelijk als de noodzaak daarvoor in een verklaring staat vermeld. De school moet deze verklaring direct na de aanmelding naar staatsexamens@duo.nl mailen.

Reis- en (eventuele) verblijfskosten zijn voor eigen rekening.

Na vaststelling van de uitslag kan de kandidaat via staatsexamens@duo.nl een schriftelijk verzoek indienen om van het College voor Toetsen en Examens een mondelinge toelichting op de uitslag te ontvangen.

10.6 Toezending resultaten aangewezen vakken tweede tijdvak en derde tijdvak

De vastgestelde cijfers van de aangewezen vakken tweede tijdvak staan uiterlijk vrijdag 1 juli 2022 om 10.00 uur op Mijn DUO.

De vastgestelde cijfers van de aangewezen vakken van het derde tijdvak, dat in juli op de scholen wordt afgenomen, staan uiterlijk donderdag 14 juli 2022 om 10.00 uur op Mijn DUO.

De gegevens op Mijn DUO kunnen geraadpleegd worden door de contactpersonen van uw instelling met de rol examensecretaris vo, die in het bezit zijn van een token of eHerkenning, inlognaam en wachtwoord. Nadere instructie ontvangt de school in mei van DUO/Examendiensten.

De scholen ontvangen de cijfers van hun kandidaten ook per post in de week van maandag 4 juli (aangewezen vakken tweede tijdvak) en maandag 18 juli (aangewezen vakken in het derde tijdvak).

De directeur en examensecretaris stellen - waar van toepassing - de uitslag vast en reiken bijbehorende waardepapieren uit (diploma, cijferlijst, certificaat).

11 Publicaties

11.1 Protocollen VO-raad

De VO-raad stelt protocollen op die deels ook betrekking kunnen hebben op de handelwijze van scholen bij het centraal examen, bijvoorbeeld de tweede correctie, met daarin opgenomen een voorbeeld voor een verklaring verrichte correctie. Een ander voorbeeld betreft het bewaren van de examens. De bedoeling van deze protocollen is zorgdragen voor adequate vastlegging op schoolniveau van zaken die niet centraal zijn geregeld. In de correctievoorschriften bijvoorbeeld geeft het College voor Toetsen en Examens aan dat de regelgeving geen voorschriften bevat over het vermelden van punten en onvolkomenheden op het werk. In de protocollen van de VO-raad worden op dit punt wel keuzes gemaakt (zie paragraaf 8.3).

Scholen en docenten vragen zich af of de protocollen niet in strijd zijn met de CvTE-regels. Dat zijn zij zeker niet. Het CvTE geeft aan dat er op een aantal punten vanuit de overheid geen regels zijn. Binnen de ruimte, die dat biedt, maakt de VO-raad, als handreiking aan de scholen, een keuze die voor de scholen geen voorschrift is. Het gebruik van protocollen is niet verplicht, maar wordt van harte aanbevolen.

11.2 Mijneindexamen.nl (vernieuwd vanaf 1 oktober 2021)

Mijneindexamen.nl is de mobiele website/webapp voor eindexamenkandidaten. De site biedt leerlingen alle officiële informatie van het College voor Toetsen en Examens over het centraal examen.

Met deze web-app kunnen examenkandidaten hun examenrooster personaliseren. Voor leerlingen in vmbo bb en kb is het ook mogelijk om hun vakken met een (schooleigen) rooster in te voeren (de digitale, flexibele examens en de schoolexamens voor de beroepsgerichte profielvakken). Ook biedt de site een overzicht van te gebruiken hulpmiddelen, oefenexamens en informatie over de uitslagbepaling.

In het schooljaar 2020/2021 maakten 215.671 bezoekers gebruik van mijneindexamen.nl. Mijneindexamen.nl kan getoond worden aan examenkandidaten en hun ouders/verzorgers bijvoorbeeld tijdens een voorlichtingsbijeenkomst op school.

11.3 Voorlichtingspagina’s

N-term

Aan de totstandkoming van de N-term leveren veel mensen een bijdrage: docenten, leerlingen en experts van Cito en het College voor Toetsen en Examens. Op de pagina N-term kunt u lezen wie, welke bijdrage levert onder het motto ‘De N-term maken we samen’. Ook leest u daar hoe de normering in zijn werk gaat.

Ikbenexamensecretaris.nl

Voor de (nieuwe/startende) examensecretarissen is er de pagina Ik ben examensecretaris: een pagina voor examensecretarissen met nuttige informatie en verwijzingen naar informatie over de centrale examens (CE).

Ikhebeenexamenklas.nl

Voor docenten die (voor het eerst) een examenklas hebben, is er de pagina Ik heb een examenklas.

Hierop zien docenten waar ze meer informatie kunnen vinden over de syllabus, normering en praktische aspecten van centrale examens. Er is ook een brochure te downloaden over de totstandkoming en de correctie van de centrale examens.

Docentbetrokkenheid

Op de pagina Docentbetrokkenheid is te lezen op welke manieren docenten betrokken worden bij het examenproces.

Op het YouTube-kanaal van het College voor Toetsen en Examens vindt u filmpjes over algemene en actuele zaken rondom centrale examens. Kijk daarvoor in de afspeellijst Centrale examens vo.

11.3.1 Besprekingen examens vakverenigingen

Elk jaar organiseren veel vakinhoudelijke verenigingen direct na het centraal schriftelijk examen een bespreking van de opgaven en het correctievoorschrift. Deze examenbesprekingen worden vaak op een aantal plaatsen in het land gehouden. Op de website van het Platform VVVO vindt u een overzicht van de vakinhoudelijke verenigingen.

• Overzicht vakverenigingen op website Platform VVVO

Opmerking College voor Toetsen en Examens:

Het College voor Toetsen en Examens brengt examenbesprekingen onder de aandacht, omdat ze waardevol kunnen zijn voor het intercollegiaal overleg over de correctie van de examens. Deze besprekingen hebben echter geen officiële status. Intervisie met collega’s is waardevol om samen te verkennen in welke mate antwoorden van examenkandidaten inhoudelijk in lijn zijn met het correctievoorschrift. In alle gevallen is het correctievoorschrift, eventueel voorzien van een aanvulling daarop, bindend. Opmerkingen gemaakt tijdens examenbesprekingen of op discussiefora 'overrulen' het correctievoorschrift niet.

11.4 Publicaties van algemeen verbindende voorschriften en mededelingen

11.4.1 Wetten en Algemene maatregelen van Bestuur

Actuele versies zijn te vinden op www.overheid.nl (wet- en regelgeving). Daarvoor kunt u de titels zoals hier aangegeven in het zoekvenster (‘in de titel’) plakken.

• Wet op het voortgezet onderwijs
• Inrichtingsbesluit WVO
• Eindexamenbesluit VO
• Staatsexamenbesluit VO
• Wet College voor toetsen en examens

11.4.2 Ministeriële regelingen en regelingen/mededelingen van het CvTE

• Overzicht met ministeriële regelingen en regelingen/mededelingen CvTE

11.4.3 Wijzigingen Eindexamenbesluit vo – verplichte examencommissie

Het besluit is gewijzigd ter versterking van de schoolexaminering op scholen in het voortgezet onderwijs. Voor scholen voor voortgezet onderwijs is het daarom sinds 1 augustus 2021 verplicht de examencommissie ingesteld te hebben. In het vavo vervult de examencommissie de taken van de directeur. De examencommissie van het vavo wordt hier niet bedoeld (zie Eindexamenbesluit artikel 35d). De verplichting voor scholen voor voortgezet onderwijs is vastgelegd in het gewijzigde Eindexamenbesluit vo dat per 1 augustus 2021 in werking is getreden. Naar aanleiding van deze wijziging zijn de volgende pagina’s op Examenblad.nl aangepast:

• De examencommissie
• De directeur
• Het bevoegd gezag
• Ik ben examensecretaris

Op 9 maart 2022 is het besluit tot wijziging van het Eindexamenbesluit VO gepubliceerd in verband met de gevolgen van corona op het onderwijs en de maatregelen voor het eindexamen 2022.

12 Contactadressen

12.1 Contactadressen bij de examens

Scholen kunnen bij het Examenloket terecht voor vragen die betrekking hebben op de examens voortgezet onderwijs. Het Examenloket beantwoordt de vragen en draagt indien nodig vragen over aan de hieronder genoemde instanties. Zo kunnen de scholen rekenen op een eenduidig en juist antwoord.

Meer informatie over de onderlinge werkwijze van het Examenloket en partners en de rol van de Examenlijn van het College voor Toetsen en Examens vindt u op Examenblad.nl.

12.2 Waar voor wat in het kort

• wet- en regelgeving: Examenloket.
• onregelmatigheden bij centrale examens en geschillen rond vaststelling scores: Examenloket. U wordt vervolgens zo nodig direct doorverbonden met de werkgroep examens van de Inspectie van het Onderwijs.
• inhoudelijke vragen over centrale examens: Examenloket.
• pooling tweede correctie, opgave aantal kandidaten, bestelling en aflevering van examenpakketten (ook problemen zoals beschadigde examenpakketten); opgave kandidaten aangewezen vakken tweede en derde tijdvak: DUO/Examendiensten.
• vragen met betrekking tot de aanlevering van de examengegevens (op leerlingniveau) aan het Register Onderwijsdeelnemers (ROD): DUO/IPO.
• problemen met Wolf: wolf@cito.nl.
• problemen met installatie en/of werking software bij de afname van examens: helpdesk Cito.
• vragen over Facet: helpdesk Facet.
• vragen over verdergaande aanpassingen dan de standaard voor kandidaten met een ondersteuningsbehoefte: het College voor Toetsen en Examens via het contactformulier.

Examenloket

Voor vragen over wet- en regelgeving.

Postbus 30205, 2500 GE Den Haag

tel: 070-7575177

e-mail: examenloket@duo.nl

contactformulier op www.examenloket.nl

Het loket is telefonisch bereikbaar van 9.00 - 17.00 uur en vanaf 1 april tot 1 juli van 8.30 -17.00 uur. Gedurende de weken dat alle scholen vakantie hebben, is het Examenloket alleen in de ochtend telefonisch bereikbaar.

Dienst Uitvoering Onderwijs/Examendiensten afdeling centrale examens en waardepapieren

Pooling tweede correctie, opgave aantal kandidaten, bestelling en aflevering van examenpakketten en waardepapieren.

Postbus 30158, 9700 LK Groningen

tel: 050-5997776

e-mail: examens@duo.nl

Voor bestellen van waardepapieren: waardepapieren@duo.nl

DUO/Examendiensten afdeling centrale examens en waardepapieren is telefonisch bereikbaar van 9.00 - 13.00 uur en op afleverdagen van examenpakketten van 9.00 - 18.00 uur.

Dienst Uitvoering Onderwijs/Examendiensten afdeling staatsexamens vo

Vragen over staatsexamens vo (ook onder andere opgave kandidaten aangewezen vakken tweede tijdvak en derde tijdvak).

Postbus 30158, 9700 LK Groningen

tel: 050-5998933

e-mail: staatsexamens@duo.nl

DUO/Examendiensten afdeling staatsexamens vo is telefonisch bereikbaar van 9.00 - 17.00 uur.

Dienst Uitvoering Onderwijs /Informatiepunt Onderwijs (IPO)

Vragen met betrekking tot levering van de examengegevens: ipo@duo.nl.

of telefoonnummer (050) 599 90 00

DUO/IPO is telefonisch bereikbaar van 9.00 - 13.00 uur en bij spoed per e-mail t/m 17.00 uur.

Cito

Zendingen examendocumenten vanuit Cito.

Cito, Bedrijfsbureau CTE, Postbus 1034, 6801 MG Arnhem,

e-mail: ce-bedrijfsbureau@cito.nl

Cito-Helpdesk

Voor vragen over Wolf, de installatie en de werking van Autoplay en de ICT-toepassingen in cspe’s kunt u contact opnemen met de helpdesk van Cito via de Klantenservice.

Informatie over de bereikbaarheid van deze klantenservice vindt u op: contactpagina van Cito.

De helpdesk is op werkdagen telefonisch bereikbaar van 8.30 - 17.00 uur.

Helpdesk Facet van DUO

Voor technische vragen over Facet kunt u contact opnemen met de helpdesk Facet. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk vindt u op: helpdesk Facet. De helpdesk Facet is op werkdagen telefonisch bereikbaar van 7.30 - 17.00 uur.

Inspectie van het Onderwijs

Als bij het centraal examen op een school een afwijking dreigt van de normale gang van zaken voorafgaand aan, tijdens of in de afwikkeling van een examenzitting, dient de school dit probleem in eerste instantie zelf op te lossen. Een dergelijk probleem en de voorgenomen of reeds uitgevoerde oplossing dienen via het Examenloket te worden gemeld aan de inspectie.

Voor alle vragen betreffende het examen verzoeken wij u contact op te nemen met het Examenloket. Het Examenloket beantwoordt de vragen en draagt indien nodig vragen over aan de inspectie.

Meldingen in het kader van artikel 5 (onregelmatigheden door toedoen kandidaten), artikel 55 (kandidaten met een beperking) en artikel 59 (gespreid eindexamen) van het Eindexamenbesluit VO kunnen worden gedaan in het Internet Schooldossier (ISD) van de Inspectie van het Onderwijs.

Voor het horen van de inspectie dat vooraf moet gaan aan toepassing van artikel 59 van het Eindexamenbesluit VO, kunnen scholen een mail sturen naar examenloket@duo.nl. Daarin staan de volgende gegevens:

BRIN-nummer, mailadres, telefoonnummer, gewenst moment van terugbellen, schoolsoort, welke vakken in welk jaar worden geëxamineerd.