Computer als schrijfgerei bij de centrale examens

Laatste update

De computer is als schrijfgerei toegestaan bij alle centrale examens voor alle kandidaten. In het bijzonder is het gebruik van de computer als schrijfgerei zinvol voor kandidaten met een specifieke ondersteuningsbehoefte. In het kort volgen hier enkele aandachtspunten bij gebruik van de computer als schrijfgerei.

Veilige opslag tijdens het werk 

Bij gebruik van de computer als tekstverwerker is het essentieel om te zorgen dat het gemaakte werk frequent wordt opgeslagen. De systeembeheerder kan hiervoor zorgen. Het is aan te raden het gemaakte werk niet op de computer zelf te bewaren, maar op een server in het netwerk of op een usb-stick. Mocht de computer crashen en niet meer te gebruiken zijn, dan kan de kandidaat op een andere computer verder werken. Ook is het is raadzaam de kandidaat op een laptop met een opgeladen batterij te laten werken en bij voorkeur de computer aan te sluiten op de voeding. 
De naamgeving van het bestand moet zodanig zijn dat het eenvoudig terug te voeren is naar de kandidaat die het werk gemaakt heeft. Het is aan te raden dat de kandidaat ook in zijn tekst zijn naam en examennummer vermeldt.

Geen toegang tot verboden materiaal

De kandidaat mag geen toegang hebben tot hulpmiddelen die bij het centraal examen niet zijn toegestaan. Er moet gebruik worden gemaakt van een eenvoudig, offline geïnstalleerd tekstverwerkingsprogramma, waarbij geen verdere toegang is tot applicaties die robuuste bewerkingsmogelijkheden mogelijk maken. Uiteraard is toegang tot een digitaal woordenboek, een (digitale) encyclopedie, e-mail, internet en overige documenten, niet toegestaan. Evenmin mag een ander toegang hebben tot het door de kandidaat gemaakte werk. Er zijn geen nadere voorschriften over de wijze waarop de school hiervoor moet zorgen. Het is aan de school om te bepalen of dit het eenvoudigst is te realiseren middels een van het netwerk losgekoppelde machine, of dat het mogelijk is om binnen het netwerk verboden communicatie te blokkeren. Volledigheidshalve: ook goed toezicht is belangrijk.

Kandidaten met dyslexie

Kandidaten met een dyslexieverklaring kan worden toegestaan de spellingcontrole in te schakelen, ook bij de centrale examens waarbij er beoordeeld wordt op spelling, te weten: Nederlands vwo, Nederlands havo, Nederlands gl/tl, Nederlands kb en bb. Alleen als de kandidaat daadwerkelijk spellingfouten maakt, worden conform het correctievoorschrift punten in mindering gebracht.

Na het afsluiten van de zitting

Na afsluiting van de zitting wordt het werk uitgeprint en door de kandidaat en één van de toezichthouders getekend. De kandidaat zal zelf naam en examennummer al hebben vermeld in zijn tekstbestand, zo niet, dan kan dat nog op de print worden aangevuld. De print geldt daarna als het officiële examendocument dat naar de correctoren gaat. Het verdient aanbeveling, de tweedecorrectie-school vooraf op de hoogte te stellen.

Digitale pdf en spraaksynthese

De computer kan ook worden gebruikt voor het (vergroot) weergeven van het examen op het beeldscherm en voor verklanking (tekst naar spraak) door een spraaksyntheseprogramma dat voldoet aan de exameneis. Het is in beginsel goed mogelijk om op één computer zowel de tekst (in pdf) te hebben, als het schrijfdeel (tekstverwerker). Dat vergt echter wel enige oefening en is dus alleen zinvol als de kandidaat er in de voorafgaande periode ook mee heeft gewerkt/geoefend.