Passend examineren is aan de orde als een kandidaat cognitief aan de exameneis kan voldoen, maar hierin door een beperking wordt belemmerd. Door het toestaan van (algemene) hulpmiddelen en het doen van aanpassingen kan het bevoegd gezag de kandidaat alsnog in staat stellen om aan de exameneis te voldoen. Het handelingsgericht werken met de kandidaat in de dagelijkse onderwijspraktijk vormt het vertrekpunt in de afweging bij het doen van aanpassingen.
Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) publiceert jaarlijks een Handreiking passend examineren over de mogelijkheden bij de centrale examens voor kandidaten met een ondersteuningsbehoefte.
Aanpassingen
Alle aanpassingen in de wijze van examinering op grond van artikel 3.54 en 3.55 van het Uitvoeringsbesluit WVO moeten worden gemeld aan de Inspectie van het Onderwijs via het Internet Schooldossier (ISD). Het gebruik van (algemene) hulpmiddelen hoeft niet te worden gemeld. Een melding is NIET een vraag om toestemming maar is een handeling om aangepaste examinering te kunnen monitoren. De school moet de beslissing over aanpassing kunnen verantwoorden tegenover de inspectie.
Als aanpassingen in afnameplaats (zoals ziekenhuis of thuis) en aanpassingen in afnametijdstip (bijvoorbeeld quarantaine of eerder beginnen) worden gedaan, is toestemming van de inspectie wel nodig. Neem hiervoor contact op met het Examenloket, dat je doorverbindt met de werkgroep Examens van inspectie.
Nieuwkomers
Aan een kandidaat die ten hoogste zes jaar onderwijs in Nederland heeft gevolgd en van wie het Nederlands niet de moedertaal is, kan aanpassing in wijze van examinering worden toegestaan op grond van artikel 3.55 van het Uitvoeringsbesluit WVO. De directeur mag de tijdsduur van de examenzitting verlengen met ten hoogste een half uur.
Naast een verklarend woordenboek Nederlands is een woordenboek vanuit het Nederlands naar de thuistaal van de kandidaat als hulpmiddel toegestaan. Ook kan de directeur besluiten het gebruik van een offline geïnstalleerd, digitaal woordenboek toe te staan.
Ontheffingen vavo-eindexamen wegens gevolgd onderwijs
Als kandidaten met buitenlandse diploma's of examenresultaten een Nederlands diploma willen behalen bij het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) kunnen zij een verzoek indienen voor één of meer ontheffingen (zie artikel 3.66 en 3.67 van het Uitvoeringsbesluit WVO).