Deze informatie is gelijktijdig met de Septembermededeling bekendgemaakt. Veranderingen ten opzichte van 2024 zijn geel gemarkeerd.
Syllabus
De syllabus Nederlands vwo 2025 is gewijzigd ten opzichte van de syllabus 2024. Er is informatie over de nieuwe vraagtypen toegevoegd (zie ook hieronder Recente ontwikkelingen).
Recente ontwikkelingen
- Vanaf examenjaar 2016 wordt in de centrale examens Nederlands havo en vwo als gevolg van het besluit van de toenmalige staatssecretaris de correctheid van het taalgebruik getoetst bij alle antwoorden op open vragen.
- Tot en met 2016 werd aan iedere meerkeuzevraag één scorepunt toegekend. Vanaf 2017 worden aan meerkeuzevragen over de hoofdgedachte van de tekst twee scorepunten toegekend.
- Sinds 2018 wordt bij alle open leg-uit- en samenvattingsvragen een maximumaantal woorden vermeld en bij andere open vragen alleen indien nodig.
- In aansluiting op het Advies examens Nederlands (2018) en na onderzoek van het CvTE en Cito (2022) naar de mogelijkheden voor uitbreiding van vraagtypen binnen de huidige wettelijke kaders, komen in de examens sinds 2024 nieuwe vraagtypen voor waarmee tekstbegrip op een bredere, meer eigentijdse manier bevraagd wordt. Online is meer informatie en een docenthandleiding beschikbaar over deze nieuwe vraagtypen, die met ingang van het examen 2024 langzamerhand hun weg zullen vinden in de examens. Daar staan ook oefensets om leerlingen bekend te maken met deze vraagtypen. De examens voor het eerste en tweede tijdvak kunnen van elkaar verschillen in de mate waarin van nieuwe vraagtypen sprake is.
- Om te voorkomen dat kandidaten onnodig bladeren, staan tekstfragmenten en andersoortige bronnen bij de examens niet meer in het opgavenboekje, maar in de bijlage bij de overige teksten.
Correctievoorschrift
Testcorrectie
Voor het examen Nederlands vwo zal een testcorrectie georganiseerd worden op zaterdag 10 mei 2025. Bij een testcorrectie bespreekt een groep docenten het voorlopige correctievoorschrift aan de hand van de antwoorden van hun leerlingen, wat uitmondt in aanbevelingen voor aanscherping van dat correctievoorschrift. Vakexperts van het CvTE en Cito bekijken deze aanbevelingen en passen het voorlopige correctievoorschrift waar nodig aan. Om dat te kunnen doen, wordt het definitieve correctievoorschrift niet op de examendag zelf openbaar gemaakt, maar op maandag 12 mei 2025 uiterlijk 17.00 uur.
Levende Talen Nederlands en het CvTE verzorgen de werving en selectie van de groep docenten. Via de vakspecifieke mailings (zie hieronder) komt hierover nader bericht.
Status: regelgeving
Het CvTE heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift en valt onder wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector mag dus niet afwijken van het correctievoorschrift. Als de corrector van mening is dat het correctievoorschrift een onvolkomenheid bevat, neemt deze contact op met de examenlijn via het contactformulier op examenblad.nl.
Vakspecifieke regels voor de beoordeling
Vanaf examenjaar 2016 wordt in de centrale examens Nederlands havo en vwo als gevolg van het besluit van de toenmalige staatssecretaris de correctheid van het taalgebruik getoetst bij alle antwoorden op open vragen. Voor de beoordeling gelden de volgende vakspecifieke regels:
- De correctheid van het taalgebruik wordt getoetst bij alle antwoorden van de kandidaat op open vragen.
- Onder incorrect taalgebruik moet worden verstaan: spelfouten (inclusief fouten in de werkwoordspelling) en fouten in de zinsbouw (inclusief verkeerde woordvolgordes en congruentiefouten).
- De reikwijdte van vakspecifieke regel 1 wordt op twee manieren beperkt:
- Bij opgaven die kandidaten om een citaat uit de tekst vragen, dient de correctheid van het taalgebruik in het antwoord niet te worden beoordeeld.
- Bij open vragen die geen antwoord in een of meerdere volledige zinnen vereisen, wordt alleen de juistheid van de spelling van het antwoord beoordeeld en niet de grammaticaliteit van het antwoord.
- Bij de beoordeling van de spelling dient uitgegaan te worden van de schrijfwijze volgens de
Leidraad bij de Woordenlijst Nederlandse Taal (het Groene Boekje). - Zelfstandig gebruik van bijzinnen (als in: “Omdat …”) dient niet fout te worden gerekend.
- Voor incorrect taalgebruik worden maximaal vier scorepunten in mindering gebracht. Hierbij dient de volgende aftrekregeling te worden gehanteerd:
0 fouten 0
1 fout of 2 fouten 1
3 of 4 fouten 2
5 of 6 fouten 3
7 of meer fouten 4
Deze aftrekregeling geldt onverkort voor alle kandidaten. - In afwijking van Algemene regel 5 geldt voor incorrect taalgebruik dat elke fout binnen een antwoord op een vraag wel afzonderlijk dient te worden aangerekend.
- De fouten voor incorrect taalgebruik dienen los van de inhoudelijke beoordeling te worden geregistreerd en de daarbij behorende aftrekpunten dienen bij de laatste beoordelingscomponent uit het correctievoorschrift te worden genoteerd.
- Het is kandidaten niet toegestaan telegramstijl te gebruiken of verkort te citeren bij vragen waarbij in volledige zinnen moet worden geantwoord. Voor een antwoord dat geheel in telegramstijl of als verkort citaat is weergegeven, dienen geen scorepunten te worden toegekend.
- Voor alle open vragen met een maximumaantal woorden geldt: indien kandidaten een vraag herhalen alvorens zij tot een antwoord komen, worden de woorden tot aan het eigenlijke antwoord (conform het beoordelingsmodel) niet meegeteld.
- Wanneer een antwoord op een open vraag het maximumaantal woorden overschrijdt, worden alleen de woorden van het antwoord tot het toegestane maximum in de beoordeling betrokken met inachtneming van vakspecifieke regel 3. Spel- en taalfouten in de overschrijding van het maximumaantal woorden tellen dus niet mee.
Raadpleeg voor de beoordeling van taalgebruik in de examens ook de bijlage met veelgestelde vragen.
Aanvullingen correctievoorschrift
Zie paragraaf 9.5 van de Septembermededeling.
Toegestane hulpmiddelen: computer als schrijfgerei
Het gebruik van de computer als schrijfgerei blijft toegestaan bij de centrale examens Nederlands havo en vwo. De spellingcontrole dient echter te zijn uitgeschakeld. Voor kandidaten met een geldige dyslexieverklaring hoeft de spellingcontrole niet te worden uitgeschakeld. De spelling wordt voor deze kandidaten overigens verder wel op dezelfde wijze beoordeeld als voor andere examenkandidaten.
Bekijk voor meer informatie ‘Toegestane hulpmiddelen vwo/havo 2025’.
Vakspecifieke mailings
Voor je taak als examinator (corrector) van de centrale examens is het belangrijk dat je goed geïnformeerd bent. Dat kan via een account op Examenblad. Via deze pagina ontvang je inhoudelijke en formele informatie over de centrale examens van je vak op maat, zoals bijvoorbeeld een test met het correctievoorschrift. Heb je als docent nog geen account op Examenblad.nl waardoor je de mailings niet rechtstreeks ontvangt, laat je hiervoor dan registreren door je examensecretaris.
Examenbesprekingen
Elk jaar organiseert het sectiebestuur Nederlands Levende Talen (LTN) na de afname van het centraal schriftelijk examen een bespreking van de opgaven en het correctievoorschrift. Op de website van Levende Talen Nederlands vind je hierover meer informatie.
Het CvTE brengt examenbesprekingen onder de aandacht, omdat ze waardevol kunnen zijn voor het intercollegiaal overleg over de correctie van de examens. Intervisie met collega’s is vaak nuttig om samen te verkennen in welke mate antwoorden van examenkandidaten inhoudelijk in lijn zijn met het correctievoorschrift. Deze besprekingen hebben echter geen officiële status. In alle gevallen is het correctievoorschrift, eventueel voorzien van een aanvulling, bindend. Opmerkingen gemaakt tijdens examenbesprekingen 'overrulen' het correctievoorschrift niet.