Definitie
Het diploma is het officiële bewijsstuk dat een persoon voldaan heeft aan de eisen die aan een eindexamen zijn gesteld. Het kan zijn dat de persoon daarvan blijk heeft gegeven door in één examenjaar het centraal examen van al zijn vakken af te leggen. De persoon kan het ook verworven hebben door verspreid over meer dan een jaar voor diverse vakken afzonderlijk het examen met goed gevolg af te leggen (zie artikel 3.56 Uitvoeringsbesluit WVO 2020 over gespreid examen bij ziekte en artikel 2.56 lid 4 Wet voortgezet onderwijs 2020 over centraal examen in het voorlaatste leerjaar of het direct daaraan voorafgaande leerjaar) aan dagscholen voor voortgezet onderwijs dan wel via het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) of staatsexamen. De diploma's van een school voor dagonderwijs, van een vavo-instelling en van het College voor Toetsen en Examens (staatsexamens) zijn gelijkwaardig.
Modellen
De minister stelt modellen vast via de Regeling modellen diploma’s VO (zie artikel 2.58 lid 5 Wet voortgezet onderwijs 2020).
Er is een apart model beschikbaar voor kandidaten die cum laude geslaagd zijn en een apart model voor kandidaten havo en vmbo die geslaagd zijn met één of meer vakken op hoger niveau. Dit model is ook in de cum-laude-vorm beschikbaar.
De scholen zijn vrij om te kiezen waar ze diploma's en waardepapieren bestellen.
De school kán gebruikmaken van diploma's en waardepapieren die worden geleverd door de afdeling Examendiensten van DUO, maar dat is niet verplicht.
Informatie van DUO/Examendiensten over bestellen van diploma's en waardepapieren
Beschrijving
Op het diploma staat vermeld wie, met welke geboortedatum en geboorteplaats, voor welk eindexamen en voor welk(e) profiel(en) geslaagd is aan welke school/instelling. De school/instelling is gehouden aan de tekst en de lay-out van de modellen en de voorschriften uit bijlage 1 van de Regeling modellen diploma’s VO, waarin onder meer is opgenomen dat het diploma op waardepapier moet worden afgedrukt. De scholen/instellingen die het diploma uitreiken, hebben de bevoegdheid om ze te (laten) drukken. Doorhalingen en wijzigingen van een uitgereikt diploma maken het ongeldig.
Let op:
- Op het diploma moet altijd de geboorteplaats staan. Dat is de plaats of gemeente die in de Basisregistratie Personen (BRP) staat. De geboorteplaats staat op een paspoort, identiteitskaart, rijbewijs, verblijfsvergunning en uittreksel uit de BRP. Als de geboorteplaats buiten Nederland ligt, is het verstandig achter de geboorteplaats ook het geboorteland te vermelden.
- Een school van het voortgezet onderwijs mag zelf bepalen of de officiële naam of de roepnaam van de kandidaat op het diploma komt te staan. Het is aan te raden om de officiële naamgegevens uit de BRP voluit te vermelden. Als de gegevens op het diploma overeenkomen met de gegevens uit het BRP kan iemand zo aantonen de bezitter te zijn van het diploma. Gebruik van de gegevens uit het BRP is echter niet dwingend voorgeschreven. Ook is niet voorgeschreven dat de officiële voornamen voluit vermeld moeten worden. De roepnaam of alleen een voorletter is toegestaan.
- Op het diploma wordt de datum van uitreiking vermeld. Op de cijferlijst wordt de officiële datum van vaststelling van de uitslag. Dit hoeft niet per se dezelfde datum te zijn.
Wanneer krijgt een kandidaat een diploma?
Na het bepalen van de uitslag wordt vastgesteld of de kandidaat een diploma krijgt. Als de kandidaat is geslaagd voor een geheel eindexamen dan reikt de directeur het diploma uit. Zie voor meer informatie uitslagbepaling havo/vwo en uitslagbepaling vmbo.
De directeur of examencommissie van de school of instelling waar het eindexamen is afgelegd, reikt het diploma uit (zie artikel 2.58 lid 2 Wet voortgezet onderwijs 2020 (WVO 2020) respectievelijk artikel 7.4.11 lid 7 Wet Educatie en beroepsonderwijs in samenhang met artikel 2.58 WVO 2020). Dit geldt ook voor de schoolkandidaat die één of meer zittingen van het centraal examen ten overstaan van de commissie staatsexamens vo van het College voor Toetsen en Examens(CvTE) heeft afgelegd, wiens uitslag pas na het derde tijdvak bekend is.
Wat bij verlies?
De scholen, vavo-instellingen en het College voor Toetsen en Examens mogen geen duplicaten of nieuwe versies van diploma's verstrekken (zie artikel 3.51 Uitvoeringsbesluit WVO 2020). De dagscholen en vavo-instellingen zijn wel verplicht om alle examenresultaten door te geven aan de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Deze archiveert de resultaten. De geslaagde kan bij DUO vragen om een "verklaring afgelegd examen" (VAE). Voor personen die van geslacht zijn veranderd of een andere naam hebben gekregen, is het ook mogelijk een Vervangend opleidingsdocument (VOD) en een nieuwe cijferlijst aan te vragen. Het VOD heeft dezelfde waarde als het diploma. Dit gebeurt ook bij DUO, afdeling Examendiensten.
Kijk voor meer informatie bij Zoekgeraakte diploma's, certificaten of cijferlijsten
Verzilvering
In de regel wordt een diploma niet gebruikt om vrijgesteld te worden van het examen voor een of meer vakken bij het behalen van een volgend diploma. Daarop bestaat een aantal uitzonderingen.
- Een vwo-kandidaat heeft al een havo-diploma gehaald. Dit geeft hem recht op vrijstelling van de vakken van het gemeenschappelijk deel: maatschappijleer en ckv (artikel 3.8 in samenhang met artikel 2.8 Uitvoeringsbesluit WVO 2020).
- Een gediplomeerde havo-kandidaat of gediplomeerde vmbo-kandidaat heeft al overeenkomstige vakken op vwo afgesloten. Dit geeft de kandidaat recht op vrijstelling voor deze vakken (zie artikel 3.8 in samenhang met artikel 2.8 Uitvoeringsbesluit WVO 2020).
- Een havo-kandidaat heeft al een vmbo-diploma en heeft daarbij al overeenkomstige vakken op havo- of vwo-niveau afgesloten. Dit geeft de kandidaat recht op vrijstelling voor dat vak of die vakken (artikel 2.14 Uitvoeringsbesluit WVO 2020). Ditzelfde geldt voor de leerwegen in het vmbo. Als gediplomeerde vmbo-leerlingen al examen hebben gedaan op een niveau waarnaar zij vervolgens doorstromen of hoger, zijn zij vrijgesteld van het volgen van zo’n vak en het afleggen van eindexamen in dat vak (artikel 2.32 Uitvoeringsbesluit WVO 2020).
- Iemand heeft een overeenkomstig examen afgelegd op Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Saba of Sint Eustatius en een havo- of vwo-diploma wil behalen, kan op grond van artikel 3.64, lid 1, onderdeel d, Uitvoeringsbesluit WVO 2020 van vrijstellingen gebruik maken.
- Iemand die een diploma in het buitenland verworven heeft en een Nederlands diploma wil behalen, kan verzoeken om een of meer ontheffingen (zie artikel 3.66 en 3.67 Uitvoeringsbesluit WVO 2020).